İnanması güç ama gerçek: Türkiye'de neredeyse her üç çocuktan biri, okulda veya dijital dünyada zorbalığın hedefi haline geliyor. Bu çarpıcı veri, son zamanlarda yapılan kapsamlı bir araştırmanın en dikkat çekici bulgularından sadece biri.
Aslında durum sandığımızdan çok daha vahim. Çocuklar, günlük hayatlarının büyük bir bölümünü geçirdikleri okul koridorlarında veya sosyal medya platformlarında kendilerini güvende hissetmek yerine, sürekli bir tetikte olma halindeler. Kimi zaman alay konusu oluyorlar, kimi zaman dışlanıyorlar, kimi zaman da doğrudan fiziksel şiddetle karşı karşıya kalıyorlar.
Peki Bu Zorbalık Türleri Neler?
Zorbalık denince akla sadece fiziksel şiddet gelmesin. Araştırmaya göre, çocukların maruz kaldığı zorbalık türleri oldukça çeşitli:
- Sözel zorbalık: Alay, lakap takma, aşağılama... Belki de en yaygın olanı.
- Sosyal zorbalık: Dışlama, gruba almama, dedikodu yayma. Sessiz ama bir o kadar yıkıcı.
- Fiziksel zorbalık: İtme, vurma, eşyalarına zarar verme. En görünür olanı.
- Siber zorbalık: Sanal dünyada tehdit, rahatsız etme, utandırıcı içerik paylaşma. Giderek yaygınlaşan ve tehlikeli bir tür.
Şunu söylemeden geçemeyeceğim: Sanılanın aksine, siber zorbalık mağduru çocukların oranı %10'u geçmiş durumda. Yani her on çocuktan biri, ekranın ardından gelen bu yıkıcı davranışlara maruz kalıyor.
Ebeveynler Ne Yapmalı? İşte Kritik Tavsiyeler
Uzmanların üzerine basa basa söylediği ilk şey: Çocuğunuzu dinleyin. Gerçekten dinleyin. Onun anlattıklarını küçümsemeyin veya 'çocuk işte' deyip geçiştirmeyin. Zorbalık karşısında sessiz kalmak, mağduru daha da yalnızlaştırıyor.
İkinci adım: Okulla iletişim halinde olun. Sorunu tek başınıza çözmeye çalışmak yerine, öğretmenler ve okul yönetimiyle iş birliği yapın. Unutmayın, zorbalık sadece sizin çocuğunuzu değil, tüm okul iklimini etkileyen bir problem.
Üçüncüsü ve belki de en önemlisi: Çocuğunuza güven aşılayın. Ona değerli olduğunu, yanında olduğunuzu hissettirin. Zorbalığa uğrayan çocukların özgüvenleri ciddi anlamda sarsılıyor. Bu yarayı sarmak zaman alabiliyor.
Son bir not: Eğer çocuğunuzun ruh halinde ani değişimler, okula gitmek istememe, içine kapanma veya nedensiz fiziksel ağrılar gözlemliyorsanız, bu bir yardım çığlığı olabilir. Gerekirse bir uzmandan destek almaktan çekinmeyin.
Bu sadece bir araştırmanın sonuçları değil, hepimizin harekete geçmesi gereken bir uyarı. Çocuklarımızın güvende ve sağlıklı bireyler olarak yetişmesi hepimizin elinde.
