Gökyüzünde yıldızlar kayarken aklımıza düşen o küçük dilekler gibi, deprem gerçeği de bazen unutmayı tercih ettiğimiz ama her an kapımızı çalabilecek acı bir hakikat. İletişim Başkanlığı tam da bu gerçeğe parmak basarak, o korkunç sarsıntı anında ve sonrasında hayatımızı kurtaracak önemli bilgileri paylaştı.
O İlk Sarsıntı Anı: Soğukkanlılık En Büyük Silahınız
Panik? Evet, hepimiz yaşarız. Ama işte tam da o anda soğukkanlılığı korumak, belki de hayatınızın en önemli başarısı olacak. İlk sarsıntıyı hissettiğiniz an, çök-kapan-tutun hareketini yapmak artık neredeyse içgüdüsel hale gelmeli. Yatağınızda uyanıyorsanız, hemen yanınıza uzanın. Masanın altı, hayat üçgeni oluşturabileceğiniz her alan sizin için bir sığınak.
Camlar, pencereler, devrilebilecek mobilyalar... Bunlardan uzak durmak şart. Balkona çıkmak ya da merdivenlere koşmak ise yapılabilecek en büyük hatalardan. Bina çökse bile, merdiven boşlukları en tehlikeli yerlerden biri.
Elektrik ve Doğalgaz: Sessiz Katiller
Şiddetli sarsıntı geçtikten sonra, ilk işiniz elektrik sigortalarını kapatmak ve doğalgaz vanasını kapatmak olsun. Küçük bir kıvılcım, büyük felaketlere yol açabilir. Ama dikkat! Bunları sarsıntı devam ederken yapmaya çalışmak da ayrı bir risk.
Deprem Sonrası: Hayat Yeniden Başlarken
Sarsıntı durdu, ama asıl mücadele şimdi başlıyor. İşte bu noktada yapılacaklar belki de en az deprem anındakiler kadar kritik.
- Binanızı hemen terk etmeyin: Ayakkabılarınızı giyin, cep telefonunuzu ve acil durum çantanızı alın. Ama acele etmeyin, sakin olun.
- Asansör kesinlikle yasak: Merdivenleri kullanın ama dikkatli olun. Yıkıntılar, kopmuş kablolar sizi bekliyor olabilir.
- Toplanma alanına gidin: Belediyenin belirlediği güvenli toplanma alanlarına intikal edin. Sokakta kalmak, enkaz tehlikesi demek.
Telefon hatları muhtemelen meşgul olacak. Bu nedenle acil durumlar dışında telefonunuzu kullanmayın. SMS ve internet üzerinden haberleşmek daha mantıklı.
Enkaz Altında Kaldıysanız...
Bu belki de en korkunç senaryo. Ama umudu asla kaybetmemek gerekiyor. Enerjinizi idareli kullanmak, düzenli aralıklarla ses çıkarmak - bağırmak yerine vurarak - ve kurtarma ekiplerinin sesini dinlemek hayati önem taşıyor.
Toz yutmak ölümcül olabilir. Bir kıyafetinizle ağzınızı kapatın. Ve en önemlisi: kibrit, çakmak kesinlikle kullanmayın! Gaz birikmiş olabilir.
Şehir Efsanelerine Kanmayın!
Depremle ilgili kulaktan kulağa yayılan bir sürü yanlış bilgi var. Kapı eşiklerinin güvenli olduğu (artık değil!), depremden sonra mutlaka yangın çıkacağı (her zaman değil!) gibi. Resmi kaynaklara güvenmek en doğrusu.
İletişim Başkanlığı'nın bu açıklamaları aslında şunu gösteriyor: Hazırlık, korkunun panzehiridir. Unutmayın, deprem değil, hazırlıksızlık öldürür.
