İnşaat sektöründeki yasa dışı uygulamalar, her geçen gün yeni bir tehlikeyi beraberinde getiriyor. Özellikle son dönemde gündeme gelen kaçak kat meselesi, uzmanların dilinden düşmüyor. İnşaat Mühendisleri Odası'nın yaptığı son açıklamalar, durumun vahametini gözler önüne seriyor.
Aslında mesele sadece kat sayısıyla ilgili değil. Binaların tasarım aşamasında belirlenen ağırlık merkezleri, sonradan eklenen kaçak katlarla tamamen değişiyor. Bu da -inanması güç ama- yapıların deprem anındaki davranışlarını kökten etkiliyor.
Binaların Dengesi Bozuluyor
İnşaat mühendislerinin üzerinde durduğu en kritik nokta şu: Kaçak katlar, binaların orijinal projelerinde öngörülmeyen ek yükler getiriyor. Bu ek yükler ise yapıların taşıyıcı sistemlerini zorluyor. Adeta bir insanın omuzlarına beklenmedik ağırlıklar yüklemek gibi...
"Yapılar canlı organizmalar gibidir" diyor uzmanlar. Her bir kat, binanın nefes alışını, hareketlerini, deprem anındaki dansını etkiliyor. Kaçak kat eklemekse bu dansın ritmini altüst ediyor.
Depremde İlk Yıkılacaklar
Öyle ki, İstanbul'da yapılan araştırmalar gösteriyor ki kaçak katlı binalar, olası bir depremde ilk yıkılma riski taşıyan yapılar arasında yer alıyor. Bu binaların taşıyıcı sistemleri, proje aşamasında hesaplanan yüklerin çok üzerinde çalışmak zorunda kalıyor.
Peki ya çözüm? Mühendislerin önerisi net: Kaçak kat uygulamalarından vazgeçilmeli ve mevcut kaçak katlar için güçlendirme çalışmaları acilen başlatılmalı. Aksi takdirde, küçük bir sarsıntı bile büyük felaketlere yol açabilir.
Sonuç olarak, bina güvenliği konusunda toplum olarak daha duyarlı olmamız gerekiyor. Unutmayalım ki güvenli binalar, güvenli yaşam demek. Ve kaçak katlar, bu güvenliği tehdit eden en büyük risk faktörlerinden biri.
