Rio de Janeiro'nun o meşhur favelalarında hafta sonu yaşananlar, adeta bir savaş alanını andırıyordu. Polis ve askeri birliklerin büyük bir uyuşturucu karteline yönelik düzenlediği operasyon, beklenenden çok daha kanlı bir hal aldı.
Resmi rakamlara göre 64 kişi hayatını kaybetti - bu sayı, son yılların en yüksek operasyon kayıplarından biri. Yetkililer "tarihin en kapsamlı operasyonlarından biri" diye tanımlıyor bu harekatı ama sokaklarda yaşanan gerçek çok daha vahim.
Çatışmalar Tüm Şiddetiyle Sürüyor
Operasyon başladığı anda favelalar adeta bir cepheye dönüştü. Otomatik silahların sesleri, evlerin içinde saklanan sakinleri dehşete düşürdü. "Bombalar patlıyor, kurşunlar ıslık çalarak geçiyordu" diye anlatıyor bir tanık - gözlerindeki korku hala taze.
Gözaltı sayısı 500'ü aşmış durumda. Polis, büyük miktarlarda uyuşturucu, silah ve mühimmat ele geçirdiğini açıkladı. Fakat bu "başarı"nın bedeli ağır oldu.
Halk İki Ateş Arasında
Favelalarda yaşayan sıradan insanlar için durum tam bir kabus. Bir yanda uyuşturucu çetelerinin zulmü, diğer yanda polisin şiddetli müdahalesi. "Nereye saklanacağımızı bilemedik" diyor 42 yaşındaki Maria Silva. "Pencerelerden içeri kurşunlar giriyordu."
Yetkililer operasyonun "şehrin en tehlikeli suç örgütlerinden birini çökertmek" için düzenlendiğini söylüyor. Ama favela sakinleri, bu tür operasyonların genellikle masum sivilleri hedef aldığından şikayetçi.
Ölü sayısının bu kadar yüksek olması, insan hakları örgütlerini harekete geçirdi. Uluslararası Af Örgütü, "orantısız güç kullanımı" iddialarını soruşturma çağrısı yaptı. Brezilya makamları ise polisin "kendini savunmak zorunda kaldığını" öne sürüyor.
Operasyonun Ardındaki Gerçekler
Peki bu kadar büyük bir operasyon neden şimdi? Uzmanlara göre, uyuşturucu ticaretindeki artış ve çeteler arasındaki şiddetin tırmanması, hükümeti bu radikal hamleye zorladı. Ancak bazı analistler farklı düşünüyor: "Seçimler yaklaşıyor ve hükümet güvenlik konusunda sert görünmek istiyor" diye ekliyor bir siyaset bilimci.
Operasyon devam ederken, favelalardaki hayat neredeyse durma noktasına geldi. Okullar kapalı, marketler açılmıyor, insanlar evlerine kapanmış durumda. Kimse sokağa çıkmaya cesaret edemiyor.
Bu trajedi, Brezilya'nın kronik güvenlik sorunlarını bir kez daha gözler önüne serdi. Faydalar - o renkli ama tehlikeli gecekondu mahalleleri - yıllardır şiddet ve yoksulluğun sembolü. Ve görünen o ki bu kısır döngü devam edecek.
Son dakika gelişmelerine göre operasyonun birkaç gün daha sürmesi bekleniyor. Ancak favela sakinleri için asıl soru şu: Bu kanlı operasyon gerçekten daha güvenli bir gelecek getirecek mi, yoksa sadece daha fazla acının temelini mi atıyor?
