Batı Afrika'nın istikrarsız bölgesinde yeni bir darbe dalgası daha yaşanıyor. Gine Bissau'da kendilerine 'Düzenin Yeniden Tesisi İçin Yüksek Askeri Komuta' adını veren askeri bir grup, devlet yönetimine el koyduğunu açıkladı.
Uluslararası Tepkiler Yükseliyor
Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) Dönem Başkanı ve Sierra Leone Cumhurbaşkanı Julius Maada Bio, darbe girişimini şiddetle kınadı. Bio, Amerikan X şirketinin sosyal medya platformu üzerinden yaptığı açıklamada, 'Gine Bissau'daki siyasi krizi ele almak üzere devlet ve hükümet başkanlarını bir araya getiren ECOWAS Arabuluculuk ve Güvenlik Konseyi toplantısına çevrim içi olarak başkanlık ettim' ifadelerini kullandı.
ECOWAS lideri, Cumhurbaşkanı Umaro Sissoco Embalo ile seçim yetkililerinin 'hukuka aykırı şekilde alıkonulmasının' bölge antlaşmasının ilkelerini ihlal ettiğini vurguladı. Bio, 'Tepkimiz kararlı, ilkesel ve tarihimizle tutarlı olacaktır' diyerek bölgedeki demokratik düzene yönelik tehditlere tolerans göstermeyeceklerinin altını çizdi.
Afrika Birliği'nden Sert Tepki
Afrika Birliği Komisyonu Başkanı Mahmud Ali Yusuf da askeri darbeyi ve Cumhurbaşkanı Embalo'nun tutuklanmasını kınayan bir açıklama yayınladı. Yusuf, gözaltına alınan tüm kişilerin derhal serbest bırakılması çağrısında bulundu.
Yaklaşık 2,1 milyon nüfuslu Gine Bissau'da darbeci askerler, devlet televizyonundan yönetime el koyduklarını duyurmuştu. Askeri grup, kararlarını bazı siyasetçilerin ve tanınmış bir uyuşturucu baronunun ülkeyi istikrarsızlaştırma girişimlerine dayandırdı.
Cumhurbaşkanı Telefonla Konuştu: 'Darbe ile Devrildim'
Darbe sırasında dikkat çeken bir gelişme yaşandı. Cumhurbaşkanı Umaro Sissoco Embalo, cep telefonu üzerinden yabancı basın kuruluşlarına açıklamalarda bulunmayı başardı.
Fransa merkezli Jeune Afrique dergisi ile yaptığı telefon görüşmesinde Embalo'nun makamında tutuklandığı ve durumunun iyi olduğu bilgisi paylaşıldı. France 24 televizyon kanalına konuşan Embalo ise 'Asker tarafından darbeyle devrildim. Fazla detay veremem yoksa telefonumu elimden alırlar. Şu anda Genelkurmaydayım' ifadelerini kullandı.
Bazı yabancı gazeteciler, sosyal medya hesaplarından Cumhurbaşkanı Embalo'nun geceyi Genelkurmay'da geçirdiğini doğruladı.
Seçim Krizi Darbeye Zemin Hazırladı
Gine Bissau'da 23 Kasım'da düzenlenen milletvekili ve cumhurbaşkanı seçimleri, ülkede siyasi gerilimi tırmandırmıştı. Resmi sonuçlar açıklanmadan önce Cumhurbaşkanı Embalo, kendi ekibinin yaptığı sayıma göre oyların yüzde 65'ini aldığını iddia etmişti.
Embalo'nun en güçlü rakibi bağımsız aday Fernando Dias da Costa da seçimin galibi olduğunu öne sürmüştü. Seçim öncesinde Embalo, ana muhalefet lideri Domingos Simoes Pereira'nın adaylığını engellemekle suçlanmıştı.
Ülkenin en köklü siyasi partilerinden Gine ve Cabo Verde Afrika Bağımsızlık Partisi (PAIGC) lideri Pereira, aday listesinde yer alamayınca Dias da Costa'ya destek vermişti. Bu siyasi kriz, askeri müdahaleye zemin hazırlayan temel faktörler arasında gösteriliyor.
