Dünyanın iki ekonomik devi, ABD ve Çin, adeta bir satranç maçının ortasında. Hamleler art arda geliyor ve tahtada gerilim giderek yükseliyor. Bu sefer konu sadece ticaret değil - teknolojiden yatırımlara kadar her alanda bir güç mücadelesi yaşanıyor.
Washington tarafından atılan son adım ise oldukça dikkat çekici. Biden yönetimi, Çin'in yapay zeka alanındaki yeteneklerini sınırlamak amacıyla bulut bilişim hizmetlerine erişimi kısıtlama kararı aldı. Bu hamle, teknoloji savaşında yepyeni bir cephe açtı diyebiliriz.
Teknoloji Savaşı Yeni Boyutlara Ulaşıyor
Aslında bu sadece bir başlangıç. Geçtiğimiz ekim ayında zaten Çin'in gelişmiş yonga elde etme yeteneğini baltalamak için kapsamlı ihracat kontrolleri devreye alınmıştı. Şimdi ise hedef bulut bilişim. Microsoft Azure ve Amazon Web Services gibi Amerikan şirketleri, Çinli müşterilere bulut hizmeti sağlamak için artık Washington'dan izin almak zorunda.
Peki neden? Cevap basit: Yapay zeka modellerini eğitmek için ihtiyaç duyulan hesaplama gücü. Çinli şirketler bu hizmetlere erişemezlerse, AI yarışında geride kalma riskiyle karşı karşıya kalacaklar.
Yatırım Denetimleri Gündemde
Teknolojiyle sınırlı değil tabii ki. Beyaz Saray, Çin'e yönelik yatırımları izlemek için yeni bir mekanizma oluşturma peşinde. Hassas teknolojilerdeki yatırımları kısıtlayacak bu plan, önümüzdeki haftalarda hayata geçebilir. Düşünsenize - Amerikalı yatırımcılar Çin'in yapay zeka, yarı iletken ve kuantum hesaplama şirketlerine yatırım yapamayacak.
Bu arada Çin tarafı da boş durmuyor. Hükümet, nadir toprak elementleri üzerindeki kontrolünü artırmak için yeni düzenlemeler getiriyor. Elektrikli araçlardan askeri teçhizata kadar birçok alanda kritik öneme sahip bu metaller, Çin'in elindeki en güçlü kozlardan biri.
Ticaret Savaşı Devam Ediyor
Trump döneminde başlayan ticaret savaşları hala sıcaklığını koruyor. İki taraf da diğerinin ürünlerine milyarlarca dolarlık gümrük vergisi uyguluyor. Biden yönetimi bu mirası devraldı ve hatta bazı alanlarda daha da genişletti.
Çin ise ekonomik bağımlılığı azaltmak için "ikili dolaşım" stratejisini uyguluyor. İhracata olan bağımlılığı azaltıp iç tüketimi artırmayı hedefleyen bu politika, küresel ekonomideki dalgalanmalara karşı bir kalkan görevi görüyor.
Görünen o ki bu ekonomik savaşın sonu yakın değil. İki taraf da teknolojik üstünlük ve ekonomik liderlik için mücadele ediyor. Küresel ekonomi ise bu gerilimin ortasında yolunu bulmaya çalışıyor.
