Çin Halk Cumhuriyeti, Amerika Birleşik Devletleri'nin Tayvan'a yönelik planlanan silah satışlarına karşılık olarak sert bir misilleme adımı attı. Çin Dışişleri Bakanlığı, 20 ABD savunma şirketi ile bu şirketlerde görev yapan 10 üst düzey yöneticiye yaptırım uygulanacağını resmen açıkladı. Karar, 26 Aralık 2025 tarihinde duyuruldu.
Yaptırım Kararının Nedeni ve Kapsamı
Pekin yönetiminin bu kararının arkasında, ABD'nin Tayvan'a yapmayı planladığı 11.1 milyar dolarlık silah satışı bulunuyor. Çin Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan yazılı açıklamada, bu satışın "tek Çin" ilkesini ve Çin-ABD ortak bildirilerini ciddi şekilde ihlal ettiği, Çin'in iç işlerine müdahale ve egemenlik haklarına zarar teşkil ettiği vurgulandı.
Açıklamada, "Çin, Yabancı Yaptırımlara Karşı Koyma Kanunu'nun ilgili maddeleri uyarınca ABD şirketlerine ve üst düzey yöneticilerine karşı önlemler almaya karar vermiştir" ifadelerine yer verildi. Alınan önlemler kapsamında, listeye alınan şirket ve şahısların Çin'deki tüm varlıkları dondurulacak. Ayrıca, Çin'deki yerli kuruluş ve bireylerin bu isimlerle her türlü iş yapması yasaklanırken, söz konusu kişilere vize de verilmeyecek.
Yaptırım Listesindeki Şirket ve İsimler
Çin'in hedef listesinde, ABD savunma sanayisinin önemli isimleri yer alıyor. Yaptırım uygulanan 20 savunma şirketi şunlar:
- Northrop Grumman Systems Corporation
- L3Harris Maritime Services
- St. Louis'deki Boeing
- Gibbs & Cox
- Advanced Acoustic Concepts
- VSE Corporation
- Sierra Technical Services
- Red Cat Holdings
- Teal Drones
- ReconCraft
- High Point Aerotechnologies
- Epirus
- Dedrone Holdings Area-I
- Blue Force Technologies
- Dive Technologies
- Vantor
- Intelligent Epitaxy Technology, Inc.
- Rhombus Power
- Lazarus Enterprises
Yaptırıma maruz kalan 10 üst düzey yönetici ise şu isimlerden oluşuyor:
- Anduril Industries kurucusu Palmer Luckey
- L3Harris Technologies Başkan Yardımcısı, L3Harris Maritime Services Başkan Yardımcısı ve Baş Muhasebe Sorumlusu John Cantillon
- Advanced Acoustic Concepts Başkanı ve CEO'su Michael J. Carnovale
- VSE Corporation Başkanı ve CEO'su John A. Cuomo
- Teal Drones, Inc Başkanı Mitch McDonald
- Rhombus Power Inc kurucusu ve CEO'su Anshuman Roy
- Vantor Başkanı ve CEO'su Dan Smoot
- Dedrone Holdings Inc CEO'su Aaditya Devarakonda
- High Point Aerotechnologies Başkanı Ann Wood
- ReconCraft'ın kurucu ortağı ve CEO'su Jay Hoflich
"Tayvan, Aşılmaması Gereken Kırmızı Çizgi"
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü konuya ilişkin yaptığı açıklamada, mesajını net bir şekilde iletti. Sözcü, "Tayvan sorununun Çin-ABD ilişkilerinde asla aşılmaması gereken ilk kırmızı çizgi olduğunu" bir kez daha vurguladı. Açıklamada, "Bu çizgiyi aşmaya ve Tayvan sorunu konusunda provokasyon yapmaya kalkışan herkes Çin'in kararlı yanıtıyla karşılaşacaktır. Tayvan'a silah satışı yapan herhangi bir şirket veya birey, bu yanlış davranışının bedelini ödeyecektir" ifadeleri kullanıldı.
Çin, ABD'yi tekrar tek Çin ilkesine saygı duymaya, Tayvan'ı silahlandırma girişimlerinden vazgeçmeye ve Tayvan Boğazı'ndaki barışı baltalayacak adımlar atmamaya çağırdı. Pekin yönetimi, ulusal egemenlik ve toprak bütünlüğünü koruma konusundaki kararlılığının altını çizdi.
Egemenlik İhtilafının Kökeni
Bu gerilimin arka planında, on yıllardır süren bir egemenlik ihtilafı bulunuyor. Çin Halk Cumhuriyeti, Tayvan'ın tarihi ve hukuki olarak kendi topraklarının ayrılmaz bir parçası olduğunu savunuyor ve "barışçıl yeniden birleşme" hedefini dile getiriyor. Buna karşılık, Tayvan adası yönetimi fiilen bağımsız bir yapıya sahip olsa da, uluslararası toplumun büyük bölümü tarafından resmi olarak tanınmıyor. Pekin, diğer ülkelerin Tayvan ile resmi temas kurmasını ise "egemenlik ihlali" olarak nitelendiriyor.
