
İşler iyice kızıştı! Ekonomi dünyasının devleri, adeta bir satranç tahtasında hamle üstüne hamle yapıyor. Çin, son derece sert bir kararla masaya yumruğunu vurdu. ABD'nin son dönemde artan korumacı önlemlerine misilleme olarak, Amerikan menşeli bazı şirketlere yönelik resmi bir soruşturma başlattığını duyurdu. Bu hamle, küresel ticaret gerilimlerinin ne denli tırmandığının da açık bir göstergesi.
Peki ne oluyor? Anlayalım. Çin Ticaret Bakanlığı, ABD'nin yarı iletken endüstrisi ve elektrikli araç bataryaları gibi stratejik sektörlerde Çinli firmalara uyguladığı kısıtlamaları ve yüksek gümrük vergilerini 'ayrımcılık' olarak nitelendiriyor. Bakanlık, bu uygulamaların Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) kurallarını ihlal ettiğini ve adil rekabeti baltaladığını öne sürüyor. Haklılar mı? Emin olmak zor ama iddialar oldukça ciddi.
Damping İddiaları Masaya Yatırılıyor
Konunun bir de damping boyutu var. Çinli yetkililer, ABD'li şirketlerin Çin pazarına, maliyetin çok altında fiyatlarla ürün sürdüğünü (yani damping yaptığını) ve bu durumun yerli Çin sanayisine zarar verdiğini iddia ediyor. Bu iddiaların detaylı bir şekilde inceleneceği soruşturma süreci, uluslararası ticaret hukuku uzmanlarının da yakından takip edeceği bir dava dosyasına dönüşebilir. Heyecanla bekliyoruz.
Bu hamle, beklenmedik bir şey değil aslında. Son birkaç aydır iki ülke arasında giderek gerilen ticaret ilişkileri, zaten böyle bir kararı getirebilirdi. Washington yönetiminin 'ülke güvenliği' gerekçesiyle Çin teknolojisine koyduğu engeller, Pekin'de ciddi bir rahatsızlık yaratmıştı. Şimdi ise top, Çin'in sahasında. Bakalım bir sonraki hamle ne olacak?
Piyasalar bu gelişmeye nasıl tepki verir? Bu sorunun cevabını önümüzdeki günlerde dolar kurunda ve teknoloji hisselerinde göreceğiz. Küresel tedarik zincirleri zaten yeterince stres altındayken, bu yeni gerilim dalgası hiç ihtiyaç duymadığımız bir şey. Umarım taraflar diyalog kanallarını açık tutar. Yoksa hepimiz için kaybeden taraf oluruz.