Dünya ekonomisini sarsan o ticaret savaşı, tam da herkesin 'belki yatışır' dediği sırada yeniden hortladı. Hem de öyle böyle değil - eski ABD Başkanı Donald Trump'ın attığı bomba gibi bir hamleyle.
Trump'ın açıkladığı yeni karara göre Çin'den ithal edilen belirli ürünlere ek %100 gümrük vergisi geliyor. Yani tam anlamıyla ikiye katlanan bir yük! Bu hamle, Washington-Pekin arasındaki gerilimi yeniden zirveye taşıdı diyebiliriz.
Ekonomik Deprem: Piyasalar Alarmda
Karar açıklandığı anda küresel piyasalarda hissedilir bir gerilim oluştu. Yatırımcılar, iki süper güç arasındaki ticaret savaşının yeniden alevlenmesinden ciddi şekilde endişe duyuyor. Zira daha önce yaşanan benzer gerilimler, dünya ticaretinde ciddi dalgalanmalara neden olmuştu.
Şimdi herkesin aklındaki soru şu: Çin bu hamleye nasıl yanıt verecek? Misilleme yapacak mı? Yoksa daha diplomatik bir yol mu seçecek? Bu soruların cevabı, önümüzdeki günlerde küresel ekonominin seyrini belirleyecek gibi görünüyor.
Trump'ın Gerekçeleri Ne?
Eski başkan, bu sert hamleyi 'Amerikan çıkarlarını korumak' ve 'adil ticareti sağlamak' gerekçesiyle yaptığını söylüyor. Ona göre Çin, uzun süredir haksız rekabet uyguluyor ve Amerikan işletmelerine zarar veriyor. Bu vergi artışının, bu 'haksızlığı' dengelemek için gerekli olduğunu iddia ediyor.
Ama işin bir de şu tarafı var: Bu hamle, Trump'ın seçim vaatlerinden biriydi. Yani sadece ekonomik değil, aynı zamanda siyasi bir manevra olarak da okunabilir. Zaten kendisi, Çin'le ticaret konusunda her zaman 'sert çizgiyi' savunmuş bir isim.
Çin'den Nasıl Bir Yanıt Bekleniyor?
Tecrübeler gösteriyor ki Çin, bu tür hamlelere genellikle misillemeyle karşılık veriyor. Amerikan mallarına kendi vergi artışlarını uygulama ihtimalleri oldukça yüksek. Bu da ticaret savaşının daha da derinleşmesi anlamına geliyor.
Ancak bu sefer farklı bir strateji de izleyebilirler. Belki de diplomatik kanalları daha fazla kullanarak çözüm arayışına girerler. Ya da uluslararası kuruluşlara şikayette bulunurlar. Kısacası, Pekin yönetiminin atacağı adım, bu krizin boyutunu belirleyecek.
Durum gerçekten karmaşık. Bir yanda ekonomik çıkarlar, diğer yanda siyasi hesaplar... Ve ortada, bu gerilimden olumsuz etkilenen milyonlarca işletme ve tüketici var.
Şu an için kesin olan bir şey var: Küresel ticaret, yine zorlu bir dönemece giriyor. Ve bu süreçten her iki ülkenin de yara almadan çıkması pek mümkün görünmüyor.
