İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın başkent Tahran'la ilgili yaptığı açıklama, bölge ülkeleri için alarm zillerini çaldırdı. Pezeşkiyan, kısa süre içinde yağış olmaması halinde gelecek ay itibarıyla su kesintilerine gidileceğini, bu önlemin de yetersiz kalması durumunda kenti tahliye etmek zorunda kalacaklarını duyurdu.
Türkiye'deki Kritik Durum
Bu açıklama, Türkiye için de son derece kritik uyarılar içeriyor. İzmir'de barajların doluluk oranı yüzde 1.59'a, kullanılabilir su hacmi ise 4 milyon 572 bin metreküpe kadar geriledi. Ege'nin incisi olarak bilinen kentte toplam suyun yalnızca yüzde 1.5'i kalmış durumda.
Ankara'da durum çok daha iyi değil. Başkentin barajlarında toplam doluluk oranı yüzde 14.22, aktif doluluk oranı ise yüzde 2.68 seviyesinde ölçülüyor. Kış mevsimine girilmek üzere olunsa da kar yağışının henüz başlamamış olması endişeleri artırıyor.
Diğer Büyükşehirlerdeki Alarm Verici Tablo
İstanbul'da barajlardaki toplam doluluk oranı yüzde 22.14'e kadar düşmüş durumda. Türkiye'nin en kalabalık kenti nispeten daha şanslı görünse de yüksek nüfus nedeniyle su tüketimi ciddi risk oluşturuyor.
Bursa'da ise baraj doluluk oranı yüzde 0.27 ile alarm seviyesinin çok altında. Turizmin gözde merkezlerinden Bodrum'da da durum iç açıcı değil; baraj doluluk oranı yüzde 6 civarında seyrediyor.
Milli Güvenlik Meselesi: İklim Değişikliği Raporu
Yıllar önce Genelkurmay'a sunulan "İklim Değişikliği ve Türkiye'nin Güvenliğine Etkileri" başlıklı raporda, su krizinin artık bir milli güvenlik meselesi haline geldiği vurgulanıyor. Raporda öne çıkan öneriler şunlar:
- Su kaynakları ve verimli tarım alanları milli değerler olarak tanımlanarak koruma altına alınmalı
- Su havzalarının korunması ve suyun verimli kullanılması için tedbirler geliştirilmeli
- Yasal düzenlemelerle su havzaları ve kaynakları üzerinde mutlak devlet denetimi sağlanmalı
- Doğudaki su kaynaklarının batıda da kullanılmasını sağlayacak projeler planlanmalı
- GAP sulama sistemi tamamlanmalı, güneydoğuda sulanan tarım alanları genişletilmeli
- Ormanlık alanlar geliştirilmeli, erozyonla mücadele etkinleştirilmeli
İran'ın başkenti Tahran için dile getirilen tahliye ihtimali, Türkiye'nin de benzer bir senaryoyla karşı karşıya kalabileceğini gösteriyor. Suyun bitmesi yalnızca kuraklık değil, aynı zamanda göç, kıtlık, açlık ve çatışma anlamına geliyor.
Küresel iklim krizinin etkilerini giderek daha fazla hissettirdiği bu dönemde, Türkiye'nin mega kentlerine sağlıklı içme suyu sağlamak giderek zorlaşıyor. Üretimin düşmesi, turizm kentlerindeki su sıkıntısı ve sanayi bölgelerindeki su ihtiyacı, acil ve kapsamlı önlemler alınması gerektiğini işaret ediyor.
