Van'ın o meşhur gölü yine konuşuluyor - hem de hiç hoş olmayan bir sebeple. Gölün geniş yüzeyinde öyle bir yosun tabakası oluşmuş ki, adeta suya ikinci bir katman eklenmiş gibi duruyor. İnsan gözünün alabildiği kadar uzanan bu yeşil örtü, hem yerel halkı hem de uzmanları ciddi manada düşündürüyor.
Aslında yosunlar doğanın normal bir parçası, biliyorsunuz. Ama bu kadarı? Vallahi insan 'acaba göl kıyafet mi değiştiriyor' diye düşünmeden edemiyor. Özellikle Edremit ve Gevaş kıyılarında durum daha da vahim - yosunlar öyle yoğun ki, neredeyse üzerinde yürünebilecekmiş hissi veriyor.
Peki Neden Oluyor Bu Manzara?
Uzmanların dediğine göre, bu durumun birden fazla sebebi var. Mevsim normallerinin üzerinde seyreden sıcaklıklar, güneş ışınlarının yoğunluğu ve -belki de en önemlisi- göl çevresindeki insan faaliyetleri. Tarımsal gübrelerden evsel atıklara kadar pek çok faktör bu yeşil istilanın zeminini hazırlıyor gibi görünüyor.
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi'nden bir su bilimleri uzmanı şöyle diyor: "Göldeki besin elementlerindeki artış, yosunlar için adeta ziyafet sofrası hazırlıyor. Sıcaklık da eklenince, patlama yaşanması kaçınılmaz oluyor." Yani durum hiç de iç açıcı değil.
Balıklar ve Diğer Canlılar Ne Durumda?
İşin en can sıkıcı kısmı burası bence. Bu yoğun yosun tabakası, güneş ışığının suyun derinliklerine ulaşmasını engelliyor. Bu da fotosentezi ve dolayısıyla oksijen üretimini azaltıyor. Balıklar ve diğer su canlıları için hayati önem taşıyan oksijen seviyelerindeki düşüş, tüm göl ekosistemini tehdit ediyor.
Kıyıya vuran yosunların çürümesiyle ortaya çıkan koku ise ayrı bir dert. Hem turizmi hem de yerel halkın günlük yaşamını olumsuz etkiliyor. "Daha dün çocuklarımız bu sahillerde yüzerdi" diyen yaşlı bir Vanlı'nın sözleri, durumun vahametini özetliyor adeta.
Acaba Çözüm Ne?
Uzmanlar öncelikle kirlilik kaynaklarının kontrol altına alınması gerektiğini söylüyor. Atık su arıtma sistemlerinin iyileştirilmesi, tarımsal faaliyetlerde daha çevreci yöntemlerin benimsenmesi gibi önlemler ilk akla gelenler. Ama bunların hepsi zaman alacak çözümler.
Van Gölü - bu eşsiz doğa harikası - şu an zor günler geçiriyor. İnsanoğlunun doğaya verdiği zararın bir yansıması gibi duran bu yosun tabakası, aslında hepimize bir uyarı. Umarım bu uyarıyı zamanında anlar ve gerekeni yaparız.
