Denizli'nin Acıpayam ilçesinde yıllar önce kaybolan ve 300 yıllık bir geçmişe sahip olduğu tespit edilen Yazır Sancağı, beklenmedik bir şekilde yeniden gün yüzüne çıktı. Tarihi değeri yüksek olan sancak, ilçede hurdaya ayrılmış araç plakalarının aranması sırasında bulundu.
Yıllar Süren Kayıplık ve Mahkemelik Süreç
Sancağın hikayesi 2010 yılına dayanıyor. Hacı Ömer Ağa Camisi'nin restorasyon çalışmaları sırasında bir duvarın içinden çıkarılan eser, uzmanlar tarafından incelendi. Yapılan incelemelerde, yeşil atlas kumaş üzerine el işlemeli kılıç motifi ve "La ilahe illallah, Muhammedün Resulullah" yazısının işlendiği anlaşıldı. Eserin Yazır Türklerine ait ve yaklaşık 300 yıllık olduğu belirlendi.
İlk bulunduğunda Acıpayam Kütüphanesi'nde muhafaza altına alınan sancak, dönemin Belediye Başkanı Hulusi Şevkan'ın talebi üzerine belediyeye getirildi. Ancak burada kısa bir süre saklandıktan sonra izi kayboldu. Başkan Şevkan'ın yaptığı aramaların sonuçsuz kalması üzerine, Yazır Mahallesi sakinleri konuyu mahkemeye taşıdı. Fakat açılan dava takipsizlik kararı ile sonuçlandı.
Hurda Plakalar Arasında Tarihi Keşif
Uzun süredir kayıp olduğu düşünülen tarihi sancak, tamamen farklı bir arayış sırasında ortaya çıktı. Acıpayam Belediyesi'ne bağlı ekipler, Akalan Mahallesi'ndeki kademe binasında temizlik yaparken, eski belediyelere ait hurda araçların plakalarını kontrol ediyordu. Eski çuvallar ve kolilerin içinde yapılan incelemelerde, deforme olmuş haldeki Yazır Sancağı'na rastlandı.
Konuyla ilgili açıklama yapan Acıpayam Belediye Başkanı Levent Yıldırım, "Kademe binamızda temizlik yaparken bulduk. Eski belde belediyelerinden kalan ve hurdaya ayrılan araçların plakalarını arıyorduk. Kolilerin ve çuvalların içinde ortaya çıktı. Hep mi oradaydı yoksa sonradan mı konuldu bilmiyoruz. Biz onu aramıyorduk ama bulmak bize nasip oldu" ifadelerini kullandı.
Müze Yetkililerine Teslim Edilecek
Bulunduğunda zaman içinde deformasyona uğradığı görülen tarihi sancağın durumu hemen tutanak altına alındı. Başkan Yıldırım, müze müdürlüğüne haber verildiğini ve eserin resmi olarak teslim alınmasını beklediklerini belirtti. Sürecin tamamlanmasıyla birlikte, 300 yıllık Yazır Sancağı'nın artık profesyonel şartlarda koruma altına alınacağı ve gelecek nesillere aktarılacağı öğrenildi. Bu beklenmedik keşif, Acıpayam'ın kültürel mirasına dair önemli bir parçayı geri kazandırdı.
