İran'ın son dönemde attığı adımlar, bölge haritasını yeniden şekillendirecek türden. Özellikle Zengezur koridoru konusundaki son açıklamalar, diplomatik çevrelerde şimşekleri üzerine çekti. Azerbaycan tarafından "kabul edilemez" olarak nitelendirilen bu hamle, iki komşu ülke arasındaki ilişkileri germeye devam ediyor.
Dün akşam saatlerinde İran Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklama, adeta soğuk savaş dönemini hatırlatan bir üslupla kaleme alınmıştı. "Bölgesel bağlantıların güçlendirilmesi" vurgusu yapılırken, aslında kimin neyi kastettiği herkesin malumu...
Harita Değişikliği mi Planlanıyor?
Ermenistan'ın güneyinde yer alan Zengezur bölgesi, stratejik önemi nedeniyle son yılların en çok konuşulan güzergâhlarından biri. İran'ın burada "alternatif ulaşım koridoru" projesine destek vermesi, Azerbaycan'ın Nahçıvan'a kara bağlantısı planlarını sekteye uğratabilir.
Bakü yönetimi ise tepkisini sert bir dille ortaya koydu. Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "komşu bir ülkenin egemenlik haklarını hiçe sayan bu girişim" ifadeleri kullanıldı. Peki bu gerilim nereye varacak?
Bölgedeki Güç Dengeleri Sarsılıyor
Uzmanlara göre İran'ın bu hamlesi, sadece iki ülke arasındaki ilişkileri değil, tüm Kafkasya'daki dengeyi etkileyecek nitelikte. Özellikle:
- Türkiye'nin bölgedeki etkinliği
- Rusya'nın arabuluculuk çabaları
- Batılı güçlerin enerji koridorlarına ilgisi
gibi faktörler, bu krizin küresel boyutlara ulaşma potansiyelini artırıyor. Bir diplomatın "ateşle oynanıyor" şeklindeki yorumu, durumun vahametini ortaya koyuyor.
Geçtiğimiz yıl yaşanan 44 günlük savaşın ardından nispeten sakinleşen bölge, şimdi yeni bir gerilimle karşı karşıya. İran'ın bu hamlesinin arkasında, iç politikadaki sertlik yanlılarının etkisi olduğu iddiaları da konuşuluyor.
Peki ya sonra? Bölge uzmanları, önümüzdeki haftalarda diplomatik temasların yoğunlaşacağı görüşünde. Ancak şu bir gerçek ki, Zengezur artık sadece coğrafi bir terim olmaktan çıktı; jeopolitik bir satranç tahtasına dönüştü.
