Rusya'nın diplomatik dilinden beklenmedik bir sertlik daha... Moskova'dan gelen son açıklama, Orta Doğu'daki gerilimi bir anda birkaç kat daha artırdı. İsrail'in Doğu Kudüs'teki E1 bölgesine yeni yerleşim birimleri inşa etme planı, Rusya'da adeta kırmızı çizgiyi aşmış görünüyor.
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova'nın ağzından dökülen kelimeler, diplomatik nezaket perdesini yırtarcasına keskin. "İsrail makamlarının E1 bölgesindeki yapılaşma planlarını onaylaması, uluslararası hukukun açık ve kabul edilemez bir ihlalidir" diyor Zaharova. Ses tonu metinden bile belli oluyor adeta.
Peki nedir bu E1 meselesi? Aslında her şey, İsrail'in Kudüs'ü doğuyla batı arasındaki Filistin topraklarının kalbinden ayıran devasa bir yerleşim projesi. Haritaya baktığınızda, Filistinlilerin Batı Şeria'daki toprak bütünlüğünü paramparça edecek stratejik bir hançer gibi duruyor. Rusya'ya göre bu hamle, iki devletli çözüm umutlarını da beraberinde gömmüş durumda.
Uluslararası Toplum Nerede Duruyor?
Rusya'nın bu çıkışı aslında yalnız olmadığını gösteriyor. BM Güvenlik Konseyi kararları ve uluslararası hukuk, İsrail'in işgal altındaki topraklardaki tüm yerleşim faaliyetlerini illegal sayıyor. Fakat pratikte işler pek de öyle yürümüyor maalesef.
Zaharova'nın dediği gibi, "Bu tür adımlar bölgesel istikrarı baltalıyor ve nihai statü müzakerelerinin temelini oluşturan ilkeleri baltalıyor." Yani aslında her şeyi altüst ediyor. Filistin tarafının elinde kalan son parçaları da alıp götürüyor.
Rusya, İsrail'den bu kararı derhal gözden geçirmesini ve uluslararası hukuka uygun hareket etmesini talep ediyor. Açıkçası, Moskova'nın bu kadar net konuşması diplomatik çevrelerde şaşkınlıkla karşılandı. Normalde daha dengeli bir dil beklenirdi.
Peki Ya Sonrası?
Bu kriz aslında sadece İsrail ve Filistin arasındaki bir anlaşmazlıktan çok daha fazlası. Küresel güçlerin Orta Doğu'daki nüfuz mücadelesinin yeni bir cephesi adeta. Rusya'nın bu çıkışı, bölgedeki diğer aktörlere de gözdağı vermek istemesi olarak yorumlanabilir.
Ortadoğu barış süreci denilen o kırılgan yapı, bir kez daha sarsıntı geçiriyor. Rusya'nın uyarısı ne kadar etkili olur bilinmez ama bir şey çok açık: E1 projesi sadece binalardan ibaret değil. Bu proje, bir ulusun toprak bütünlüğü hayaliyle oynayan çok daha büyük bir siyasi oyunun ta kendisi.
Sonuç olarak, Moskova'dan gelen bu sert tepki, uluslararası arenada yankılanmaya devam edecek. İsrail'in nasıl karşılık vereceği ise merak konusu. Diplomasi masasında bir hareketlilik beklenebilir mi? Ya da her şey olduğu gibi mi devam eder? Zaman gösterecek...
