Türkiye'de mesleki ve teknik eğitim adeta bir dönüşüm yaşıyor. Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı meslek liseleri, artık sadece eğitim verilen kurumlar olmaktan çıkarak ülke ekonomisine doğrudan katkı sağlayan üretim merkezleri haline geldi.
Rekor Gelir Artışı ve Yatırımlar
Bakanlık verileri, meslek liselerindeki dönüşümün somut göstergelerini ortaya koyuyor. 2019 yılında 356 milyon TL olan döner sermaye gelirleri, 2024'te 7,1 milyar TL'ye yükselerek son beş yılda yaklaşık 20 katlık bir artış kaydetti. Bu olağanüstü büyüme, mesleki eğitimin ülke ekonomisindeki ağırlığını net şekilde gözler önüne seriyor.
Elde edilen gelirlerin büyük bölümü, atölyelerin modernizasyonu, makine ve teçhizat yenilemesi ile öğrencilerin pratik eğitim süreçlerine aktarılıyor. Bu sayede öğrenciler, gerçek üretim ortamında mesleki beceriler kazanarak iş dünyasına çok daha donanımlı bir şekilde hazırlanıyor.
Stratejik Politikalar ve Sektör Entegrasyonu
Mesleki eğitimdeki bu başarı hikayesinin arkasında, titizlikle hazırlanmış politikalar ve güçlü sektör iş birlikleri yer alıyor. 40'tan fazla ilde sanayi, ticaret odaları, organize sanayi bölgeleri ve sektör temsilcileriyle yapılan kapsamlı istişareler sonucunda hazırlanan "Mesleki ve Teknik Eğitim Politika Belgesi", 2024 yılı Ağustos ayında yürürlüğe girdi.
Bu belge, erişim, iyileştirme ve istihdam ekseninde toplam 74 strateji içeriyor. Yeni uygulamalar, mesleki eğitimi sadece bir eğitim alanı olmaktan çıkararak güçlü bir paydaş iş birliği zeminine taşıdı.
Yeni Atölyeler ve Özel Okul Modelleri
Altyapı yatırımları da hız kesmeden devam ediyor. 2024 yılında 11, 2025'te ise 1 yeni atölye daha açılarak üretim kapasitesi önemli ölçüde genişletildi. Savunma sanayisinin nitelikli insan kaynağını yetiştirmek amacıyla başlatılan Millî Yetkinlik Hamlesi (ELMAS Programı) kapsamında ise 12 ildeki 13 mesleki ve teknik Anadolu lisesi sektöre entegre edildi.
"Sektör içi okul", "sektöre entegre okul", "ihtisas MTAL" ve "Bölge MTAL" uygulamalarıyla eğitim-istihdam ilişkisi güçlendirildi. Eğitimde fırsat eşitliği kapsamında da 21 ilde 22 Bölge MTAL hayata geçirildi.
Geleceğin Mesleklerine Hazırlık
Mesleki eğitim müfredatı, dijital dönüşüm, yeşil dönüşüm ve Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli doğrultusunda yeniden yapılandırıldı. Bu kapsamda yapay zekâ, endüstriyel kalite kontrol ve havacılık-uzay teknolojisi gibi geleceğin meslek alanlarında yeni bölümler açıldı.
Türkiye'nin yedi bölgesinde planlanan gastronomi liselerinin ilk örnekleri ise İstanbul ve Erzurum'da eğitime başladı. Ayrıca ortaokul öğrencilerinin yeteneklerini erken yaşta keşfetmeleri amacıyla "Zanaat Atölyeleri" kuruldu ve 12 alanda 147 modüler kurs programı uygulamaya alındı.
Mesleki ve teknik eğitim, veriye dayalı stratejiler, güçlenen sektör iş birlikleri ve sahada karşılık bulan üretim modeliyle bugün yeniden cazibe merkezi haline gelmiş durumda. Bu dönüşüm, mesleki eğitimin artık gençler için "ilk tercih" olmaya başladığını açıkça ortaya koyuyor.
