Ekonomi gündemini sallayan bir açıklama daha geldi. Hazine ve Maliye Bakanlığı, Eylül 2024 dönemine ilişkin dış borç stoku rakamlarını açıkladı ve tablo oldukça ilginç detaylar barındırıyor.
Bakanlığın paylaştığı verilere göre, Türkiye'nin brüt dış borç stoku Eylül 2024 itibarıyla 495,9 milyar dolar seviyesinde kayıtlara geçti. Bu rakam, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 7,3'lük bir artışa işaret ediyor. Yani aradan geçen bir yılda borç yükümüz gözle görülür şekilde ağırlaşmış durumda.
Kısa Vadeli Borçlar Alarm Veriyor
Asıl çarpıcı olan ise kısa vadeli dış borç stokundaki değişim. Buna göre kısa vadeli dış borç stoku yüzde 16,4 artışla 151,8 milyar dolara yükselmiş. Uzun vadeli borç stoku ise yüzde 3,7 artışla 344,1 milyar dolar olarak gerçekleşmiş.
Finansal kuruluşların dış borç stoku 172,1 milyar dolar, merkez bankasınınki ise 19,5 milyar dolar seviyesinde. Özel sektörün dış borç stokundaki artış da dikkat çekici - yüzde 9,2'lik artışla 304,3 milyar dolara ulaşmış durumda.
Dolar Kuru ve Borç İlişkisi
Dolar/TL kurundaki son dönemdeki hareketlilik, bu borç rakamlarını daha da önemli kılıyor. Zira dolar cinsinden borçların TL karşılığı, kur yükseldikçe katlanarak artıyor. Bu da hem özel sektör hem de kamu için ekstra yük demek.
Peki bu rakamlar ne anlama geliyor? Aslında ekonomideki hareketliliğin bir yansıması diyebiliriz. Dış borçtaki artış, ülkenin dış dünyayla ekonomik ilişkilerinin yoğunluğunu gösteriyor ama aynı zamanda riskleri de beraberinde getiriyor.
Önümüzdeki dönemde dış borç yönetimi, ekonomi politikalarının en kritik ayaklarından biri olacak gibi duruyor. Özellikle kısa vadeli borçların bu denli yüksek olması, likidite riski açısından dikkatle izlenmesi gereken bir konu.
Ekonomi çevreleri, bu verileri değerlendirirken bir yandan da döviz rezervleri ve dış ticaret dengesi gibi diğer makroekonomik göstergelerle birlikte okumanın önemine dikkat çekiyor. Sonuçta borç tek başına kötü bir şey değil, ama yönetilebilir olması şart.
