Uluslararası finans dünyasında bugün adeta bir bomba patladı. Dünyanın en saygın kredi derecelendirme kuruluşlarından Moodys, Fransa için beklenmedik bir hamle yaparak ülkenin kredi notu görünümünü 'istikrarlı'dan 'negatif'e çevirdi. Bu karar, Avrupa'nın ikinci büyük ekonomisi için ciddi bir uyarı niteliğinde.
Peki ne olmuştu da Moodys böyle bir karar aldı? Aslında işaretler uzun süredir belliydi ama kimse bu kadar hızlı bir hamle beklememişti. Kuruluş, Fransa'nın bütçe açığını kontrol altına alamamasını ve borç dinamiklerinin kötüleşmesini başlıca gerekçe olarak gösterdi. Yani, Paris yönetimi parayı yönetmekte zorlanıyor - hem de ciddi şekilde.
Fransız Ekonomisi İçin Kırmızı Alarm
Bu kararın altında yatan nedenlere baktığımızda, durum gerçekten endişe verici. Fransa'nın bütçe açığı bu yıl GSYİH'nın yüzde 5,3'üne ulaşmış durumda - ki bu oran Avrupa Birliği kurallarının izin verdiği yüzde 3'lük sınırın hayli üzerinde. Üstelik önümüzdeki yıllarda da bu açığın kapanması pek olası görünmüyor.
Moodys analistleri, Fransa'nın maliye politikasında gördükleri 'zayıflıkları' özellikle vurguluyor. Sanki bir evin temelinde çatlaklar oluşmuş da kimse tamir etmek için harekete geçmemiş gibi. Bu durum, uzun vadede çok daha büyük sorunlara yol açabilir.
Siyasi Belirsizlik Ekonomiyi Nasıl Etkiliyor?
İşin bir de siyasi boyutu var - ki bu belki de en kritik olanı. Fransa'da yaşanan siyasi istikrarsızlık ve mecliste çoğunluğu kimsenin sağlayamaması, ekonomik reformların önündeki en büyük engel. Hükümet bütçe disiplinini sağlamak istese bile, parlamentodaki dengeler buna izin vermiyor.
Düşünsenize, bir araba kullanıyorsunuz ama hem fren hem gaz aynı anda basılı. Sonuç? Hiçbir yere varamama ve yakıtın boşa gitmesi. Fransa'nın durumu da buna benziyor maalesef.
Peki Ya Not Düşerse?
Şu an için Fransa'nın 'Aa2' seviyesindeki kredi notu korunuyor ama görünümün negatife dönmüş olması, önümüzdeki 12-18 ay içinde notun düşürülebileceği anlamına geliyor. Bu da Fransız tahvillerine yatırım yapanlar için ciddi bir risk demek.
Eğer not düşerse, Fransa'nın borçlanma maliyetleri artacak - ki zaten yüksek olan borç yükü daha da ağırlaşacak. Bu durum sadece Fransa'yı değil, tüm Avro Bölgesi'ni etkileyebilecek bir domino etkisi yaratabilir. Çünkü Fransa, Avrupa ekonomisinin lokomotiflerinden biri konumunda.
Finans çevrelerinde bu karar 'geç kalınmış bir uyarı' olarak yorumlanıyor. Aslında ekonomik göstergeler uzun süredir Fransa'nın zorlandığını gösteriyordu ama Moodys'in bu kadar net bir hamle yapması herkesi şaşırttı. Belki de bardağı taşıran son damla, son açıklanan bütçe verileri oldu.
Sonuç olarak, Fransa ekonomisi için zor günler kapıda. Moody's'in bu kararı, Paris yönetimi için bir uyanma çağrısı niteliğinde. Eğer gerekli önlemler alınmazsa, Avrupa'nın bu köklü ekonomisi ciddi bir mali krizle karşı karşıya kalabilir. Ve unutmayın, Fransa'nın ekonomik sorunları sadece Fransızları değil, tüm Avrupa'yı etkiler. Bu yüzden gelişmeleri yakından takip etmekte fayda var.
