Dünya ekonomisinin görünmeyen kahramanlarından biri olan kalay, son dönemde adeta çılgına döndü. Elektronikten konserve sanayine kadar sayısız alanda kullanılan bu madenin fiyat grafiği, son haftalarda tüm zamanların en yüksek seviyelerine ulaştı.
Peki ne oluyor da bu kadar önemli bir metal böyle sıra dışı bir performans sergiliyor? Aslında cevap oldukça basit: Arzın inanılmaz derecede sınırlı olması. Dünyadaki kalay üretiminin neredeyse tamamı sadece üç ülkeden geliyor - Çin, Endonezya ve Peru. Bu üçlünün elinde adeta küresel ekonominin bir anahtarı var.
Küresel Tedarik Zinciri Alarm Veriyor
Durum gerçekten vahim. Çin'deki enerji kısıtlamaları, Endonezya'daki madencilik düzenlemelerindeki değişiklikler ve Peru'daki siyasi istikrarsızlık derken, kalay üretimi bir perfect storm'a yakalandı. Üretimdeki her küçük aksama, fiyatlarda büyük dalgalanmalara yol açıyor.
Sanayiciler ise bu gelişmeler karşısında oldukça tedirgin. "Daha dün ne kadar ödediğimizi hatırlıyoruz ama bugünkü fiyatlar inanılmaz" diyen bir elektronik üreticisi, durumu özetliyor adeta.
Peki Ya Türkiye'nin Konumu?
Türkiye'de kalay üretimi olmadığı için bu fiyat artışlarından doğrudan etkileniyoruz. İthalata bağımlı olduğumuz bu stratejik metaldeki fiyat dalgalanmaları, başta elektronik ve gıda sektörü olmak üzere birçok endüstriyi zor durumda bırakıyor.
Uzmanların dediğine göre, bu durum yakın vadede değişecek gibi görünmüyor. Kalay fiyatlarındaki volatilite, önümüzdeki aylarda da devam edebilir. İmalatçılar için zor günler kapıda.
- Çin'deki enerji krizi üretimi vurdu
- Endonezya'daki yeni madencilik politikaları
- Peru'daki siyasi belirsizlik
- Küresel talep artışı
- Lojistik maliyetlerdeki yükseliş
Sonuç olarak, bu küçük ama kritik metalin dünyası oldukça hareketli. Fiyatların nereye kadar çıkacağını kimse tam olarak kestiremiyor. Bir yanda sanayicilerin artan maliyetleri, diğer yanda tüketiciye yansıyacak fiyat artışları... Görünen o ki, kalayın bu çılgınlığı hepimizi etkilemeye devam edecek.
