Vay canına! ABD ekonomisinden gelen son veriler adeta bomba etkisi yarattı. Ağustos ayında hem ithalat hem de ihracat fiyat endeksleri, ekonomistlerin tahminlerini bir hayli aşan artışlarla geldi. Kimse bu kadar sert bir yükseliş beklemiyordu doğrusu.
İşin ilginç yanı şu: İthalat fiyat endeksi aylık bazda tam %0,5 arttı. Evet, yanlış duymadınız! Temmuz ayındaki %0,1'lik artışın kat kat üzerinde bir performans. Yıllık bazda baktığımızda ise durum daha da vahim - %3,7'lik artışla endeks adeta fırlamış durumda.
Enerji Fiyatlarındaki Patlama
Peki bu artışın ardında ne yatıyor? Cevap basit: Enerji. Enerji fiyatlarındaki %6,7'lik aylık artış, tüm dengeleri alt üst etti. Petrol, doğalgaz ve diğer enerji ürünlerindeki bu yükseliş, ithalatın genel maliyetini ciddi şekilde etkiledi.
Ama enerji dışındaki ürünlerde de durum pek iç açıcı değil. Onlar da %0,2'lik bir artışla genel tabloyu desteklediler. Yani her yönden bir yükseliş var diyebiliriz.
İhracat Tarafında Durum Ne?
İhracat tarafına baktığımızda da benzer bir manzara karşımıza çıkıyor. İhracat fiyat endeksi aylık %0,4 artarken, yıllık bazda %4,3'lük bir yükseliş kaydetti. Bu, Temmuz ayındaki %0,7'lik düşüşten sonra oldukça dikkat çekici bir geri dönüş.
Tarım ürünleri ihracatındaki %1,3'lük artış özellikle dikkat çekici. Sanayi ürünleri ve otomotiv ihracatındaki yükselişler de genel tabloyu olumlu etkiledi.
Peki Ya Doların Etkisi?
Doların gücü de bu denklemde kritik bir rol oynuyor. Dolar endeksindeki yükseliş, ithal ürünlerin maliyetlerini doğrudan etkiliyor. Bu da enflasyon üzerinde ekstra bir baskı oluşturuyor.
Ekonomistler şimdi gözlerini Fed'in bir sonraki hamlesine çevirmiş durumda. Acaba faiz artırımı gelecek mi? Yoksa enflasyonla mücadelede farklı yöntemler mi denenecek? Bu soruların cevapları önümüzdeki günlerde belli olacak.
Sonuç olarak, ABD ekonomisinden gelen bu veriler küresel anlamda dalgalanma yaratmaya aday. Enerji fiyatlarındaki volatilite ve doların gücü, önümüzdeki aylarda da ekonomik gündemi meşgul edecek gibi görünüyor.
