Heyecanla beklenen o gün nihayet belli oldu. Milyonlarca çalışanın kaderini belirleyecek asgari ücret görüşmeleri için geri sayım başladı. Aralık ayının son haftası - tam da yılbaşı heyecanının yaşandığı o günlerde - herkesin gözü kulağı o masada olacak.
Kimler mi oturacak o masaya? İşçi tarafı, işveren temsilcileri ve hüküyet yetkilileri... Üçlü bir sacayağı gibi düşünün. Ve ortada koskoca bir Türkiye'nin ekonomik geleceği.
Beş Farklı Senaryo, Beş Farklı Gelecek
Kulislerde dolaşan rakamlar ise gerçekten ilginç. Sanki bir borsa analizcisinin elinden çıkmış gibi duruyorlar. İşte o senaryolar:
- İyimser Senaryo: %45-50 bandında bir zam bekleyenler var. Enflasyonun seyrini düşününce belki de en gerçekçi beklenti bu.
- Orta Yol: %40'lar civarına işaret edenler de az değil. Makul bir oran diyebiliriz.
- Daha Mutedil: %35-38 aralığında ısrar eden sesler de yok değil.
- En Düşük Beklenti: %30'un altını düşünenler de var ama bu pek olası görünmüyor.
- Enflasyon+ Modeli: Enflasyonun üzerine birkaç puan ekleyip gelecek yıla hazırlanmak isteyenler de mevcut.
Aslında herkesin bildiği bir gerçek var: Enflasyon canavarıyla baş etmek kolay değil. İşçi tarafı "alım gücü" diye haykırırken, işveren tarafı da maliyetlerden dem vuruyor. Zor bir denklem doğrusu.
Peki Ya Net Rakamlar?
Şu anki 17.002 TL'lik asgari ücretin, en olası senaryolara göre nereye evrileceğini merak ediyorsunuz değil mi? Hadi biraz matematik yapalım:
%40 zamla 23.803 TL, %45'le 24.653 TL, %50'yle ise tam 25.503 TL. Aradaki farklar aslında hayat standardı demek. Bir ailenin aylık market alışverişi, çocukların okul masrafları, kiranın ödenmesi... Hepsi bu rakamlara bağlı.
Düşünsenize, tam da yılbaşı arefesinde açıklanacak bu rakamlar, birçok ailenin yeni yılını şekillendirecek. Noel baba değil belki, ama asgari ücret komisyonu bir nevi noel baba rolünde.
En Büyük Endişe: Enflasyon Kısır Döngüsü
Bu işin bir de şu korkunç yanı var: Yüksek zam, yüksek enflasyon getirir mi? Ekonomistler bu konuda ikiye bölünmüş durumda. Kimi "Zam enflasyonu tetikler" diyor, kimi ise "Alım gücü düşerse ekonomi durur" diye ısrar ediyor.
İşin özü şu: Türkiye'de asgari ücret sadece bir rakam değil, adeta bir sosyal denge unsuru. Yaklaşık 7 milyon kişi doğrudan, dolaylı olarak da neredeyse 20 milyon insanı etkiliyor. Yani her 4 kişiden biri!
Sonuç olarak, Aralık'ın o soğuk günlerinde sıcak bir mücadelenin yaşanacağı kesin. Taraflar masaya oturacak, pazarlıklar yapılacak, belki gergin anlar yaşanacak. Ama nihayetinde milyonların hayatını etkileyecek bir karar çıkacak ortaya.
Gerçek şu ki, bu sadece bir ücret meselesi değil. Türkiye ekonomisinin genel fotoğrafı, enflasyonla mücadele ve sosyal refahın geleceğiyle ilgili çok daha derin anlamlar taşıyor. Bekleyip göreceğiz...
