Herkesin kafasında aynı soru: Acaba bu sefer asgari ücrete ne kadar zam gelecek? Cevap yavaş yavaş netleşmeye başlıyor ama işin içinde öyle bir detay var ki, hem çalışanların hem de işverenlerin gözünden kaçmaması gerekiyor.
Şöyle ki, asgari ücret konuşulurken genelde net rakamlara odaklanılıyor. Oysa işin brüt kısmı var bir de - ki bu, işverenin cebinden çıkacak olan gerçek maliyeti gösteriyor. Ve bu rakam, sandığınızdan çok daha yüksek olabilir.
Brüt ile Net Arasındaki Fark Ne Kadar?
Diyelim ki net asgari ücrete %50 civarında bir zam yapılsın. Bu durumda brüt ücretin nereye varacağını tahmin etmek zor değil. İşte tam bu noktada, işverenlerin yüzünün bir hayli gerileceği ortada. Çünkü brüt asgari ücret, netin neredeyse %40 üzerine çıkıyor.
Kafanız karıştı değil mi? Hemen açıklayalım. Net ücret, çalışanın eline geçen para. Brüt ücret ise işverenin ödediği toplam maliyet - yani sigorta primleri, vergiler ve diğer kesintilerle birlikte. Aradaki fark inanılmaz!
İşveren Maliyetleri Tavan Yapacak
Eğer net asgari ücret 15.000 TL civarında olursa - ki bu çok konuşulan bir ihtimal - işverenin cebinden çıkacak brüt maliyet 20.000 TL'yi aşabilir. Bu da KOBİ'ler için ciddi bir yük demek.
Peki ya enflasyon? Onu da unutmamak lazım. Enflasyon oranları hala yüksek seyrederken, asgari ücretteki artışın enflasyonu tetikleyip tetiklemeyeceği de başka bir tartışma konusu. Ekonomistler bu konuda ikiye bölünmüş durumda.
Çalışan İçin Ne Anlama Geliyor?
Tabii bir de çalışan tarafı var. Market alışverişi, kira, faturalar derken, asgari ücretlinin ay sonunu getirmesi hala zor görünüyor. Zam oranı ne olursa olsun, alım gücünün korunup korunamayacağı en büyük soru işareti.
Bir düşünün: Geçen yıla göre her şeyin fiyatı en az iki katına çıkmışken, %50 zam gerçekten yeterli mi? Bu sorunun cevabı, kişiden kişiye değişiyor elbette.
Şu kadarını söyleyebilirim: Asgari ücret görüşmeleri sadece rakamlardan ibaret değil. Ülkenin ekonomik durumunun, işverenlerin dayanak noktasının ve milyonlarca insanın geçim kaygısının kesiştiği hassas bir denge aslında.
Son söz? Bekleyip göreceğiz. Ama şunu unutmayın: Net rakamlar açıklandığında, arkasındaki brüt maliyeti de mutlaka hesaplayın. Çünkü gerçek resmi ancak o zaman görebilirsiniz.