Günümüz ekonomisinde faiz hassasiyeti olanlar için bankacılık sektöründe önemli alternatifler var. Katılım bankaları, geleneksel bankacılık sisteminden farklı olarak faizsiz finansman modelleri sunuyor. Peki bu sistem nasıl işliyor?
Katılım Bankacılığı Nedir?
Aslında katılım bankacılığı, faizsiz bankacılık prensipleriyle çalışan bir sistem. Geleneksel bankaların aksine, kar-zarar ortaklığı esasına dayanıyor. Yani banka ile müşteri adeta bir yol arkadaşı gibi hareket ediyor.
Hangi Bankalar Faizsiz Kredi Veriyor?
Türkiye'de faizsiz kredi konusunda öne çıkan beş büyük katılım bankası bulunuyor:
- Ziraat Katılım Bankası
- Vakıf Katılım Bankası
- Emeklilik Katılım Bankası
- Türkiye Finans Katılım Bankası
- Kuveyt Türk Katılım Bankası
Bu bankalar, faizsiz finansman sağlama konusunda oldukça iddialılar. Ancak şunu belirtmeliyim ki, her bankanın kendi içinde farklı uygulamaları olabiliyor.
Faizsiz Kredi Türleri
Katılım bankaları genellikle üç temel finansman modeli sunuyor:
Murabaha Finansmanı
En yaygın kullanılan model bu. Banka, müşterinin ihtiyaç duyduğu malı peşin alıyor ve vade farkıyla satıyor. Yani aslında bir nevi taksitli satış gibi düşünebilirsiniz.
Kâr-Zarar Ortaklığı
Bu modelde banka ile müşteri projelerde ortak oluyor. Kazanç da kayıp da paylaşılıyor. Risk paylaşımı esasına dayanan oldukça adil bir sistem bence.
Kiralama Yöntemi
Banka malı alıp müşteriye belirli bir süre kiralıyor. Süre sonunda mal müşteriye devrediliyor. Leasing'e benziyor ama İslami finans kurallarına uygun.
Başvuru Şartları Neler?
Faizsiz kredi için gerekli koşullar şöyle:
- 18 yaşını doldurmuş olmak (bazı bankalar 20 diyebiliyor)
- Düzenli gelir belgesi sunabilmek
- Kredi notunun yeterli olması
- Gerekli belgelerin tamamlanması
Aslında geleneksel bankalardan çok da farklı değil gibi görünüyor ama ruhu bambaşka. Kimi bankalar ek belgeler isteyebiliyor, bunu da unutmayalım.
Avantajları ve Dezavantajları
Her sistemin artıları ve eksileri var tabii. Faizsiz bankacılığın en büyük avantajı -adı üstünde- faizsiz olması. Ama şunu da söylemeden geçemeyeceğim: Bazen maliyetler farklı isimler altında karşımıza çıkabiliyor.
Diğer yandan, bu sistem daha şeffaf işliyor. Nereye para yatırdığınızı, hangi projelere destek verdiğinizi biliyorsunuz. Etik yatırım açısından da oldukça önemli bir seçenek.
Son dönemde katılım bankalarının pazar payı giderek artıyor. İnsanlar alternatif arayışında ve bu bankalar da bu ihtiyacı karşılıyor. Sizce de finansal çeşitlilik için güzel bir seçenek değil mi?
Karar vermeden önce mutlaka farklı bankaların tekliflerini inceleyin derim. Çünkü koşullar bankadan bankaya değişiklik gösterebiliyor. Unutmayın, doğru finansman seçimi bütçe yönetiminin altın kuralıdır.
