Gördüğüm kadarıyla sanayi sitelerinde dolaşan bir kâbus var - ve bu kâbusun adı yüksek faiz. Esnaf arkadaşlarımız, neredeyse nefes almalarına izin vermeyen kredi bataklığında debelenip duruyor. Durum gerçekten vahim.
Bankaların sunduğu sözde 'işletme kredileri' ise tam anlamıyla bir tuzak. Yıllık yüzde 60'ı aşan faiz oranlarıyla adeta işletmelerin kanını emiyorlar. Düşünsenize, krediyi çekiyorsunuz ama ödemeler bir türlü bitmek bilmiyor. Sanki bir kum havuzunda koşuyorsunuz - ne kadar hızlı koşarsanız koşun, bir adım bile ilerleyemiyorsunuz.
Esnafın Çığlığı Duyulmuyor
Konuştuğum birkaç işletme sahibinin gözlerindeki çaresizliği görmeliydiniz. "Krediyi ödeyemezsek icra kapıda, ödersek işletmeyi çevirecek nakit kalmıyor" diyorlar. Bu ikilem tam anlamıyla bir kısır döngü.
Şöyle bir örnek vereyim: 100 bin lira kredi çeken bir işletme, neredeyse 160 bin lira geri ödüyor. Kar marjları zaten düşükken, bu yükün altından kalkmak neredeyse imkânsız hale geliyor. İşin trajikomik yanı, bankaların 'size özel avantajlı faiz' diye pazarladıkları tekliflerin çoğu aslında normalden daha yüksek!
Çözüm Yolu Tıkanmış Durumda
Peki ne yapmalı bu esnaf kardeşlerimiz? Gelin size şunu söyleyeyim: alternatif finansman yolları da pek iç açıcı değil. Fintek şirketleri, kobi destek kredileri derken, hepsinin sonu aynı kapıya çıkıyor - yüksek maliyet.
- Bankaların faiz oranları rekor seviyede
- Ödeme planları gerçekçi değil
- Yapılandırma seçenekleri yetersiz
- İşletmeler nakit akışı sıkıntısı çekiyor
Bir usta bana şunu dedi: "30 yıllık mesleğimde hiç bu kadar zorlanmamıştım." Sanırım her şeyi özetliyor bu söz.
Ekonomik Dalgalanmanın Gölgesinde
Enflasyon, döviz kuru, maliyet artışları... Tüm bu ekonomik dalgalanmalar zaten işletmeleri zorluyor. Bir de üzerine yüksek faizli krediler binince, ayakta kalabilmek neredeyse mucize haline geliyor.
Düşünüyorum da, acaba bankalar gerçekten işletmelerin ayakta kalmasını mı istiyor, yoksa sadece kendi kârlarını mı düşünüyorlar? Bazen ikinci seçenek daha gerçekçi geliyor insana.
Sonuç olarak, sanayi esnafımız için acil çözümler gerekiyor. Aksi takdirde, ülke ekonomisinin bel kemiği olan bu işletmeler teker teker kapanmak zorunda kalacak. Ve kimse -bana kalırsa- bu sonucun hesabını veremeyecek.
