Tam da ekonomi gündeminin hareketlendiği şu günlerde, TCMB adeta bir bomba daha patlattı. Bankacılık sektörünün nabzını tutan o kritik anket nihayet açıklandı ve rakamlar oldukça konuşulacak gibi görünüyor.
Öyle ki, ticari kredi sayfası hâlâ eski hikayeyi anlatıyor: sıkılık devam ediyor. Ama işin ilginç yanı, bu sıkılaşmanın temposunda bir yavaşlama var. Sanki bankalar bir eliyle sıkarken, diğer eliyle biraz gevşetiyor gibi. Garip değil mi?
Tüketici Cephesinde Şaşırtan Gelişme
Anketin belki de en çarpıcı tarafı, tüketici kredileri cephesinde yaşananlar. Beklentilerin aksine, burada net bir yumuşama eğilimi kendini gösteriyor. Bankalar konut kredisi başta olmak üzere tüketiciye daha sıcak bakmaya başlamış gibi görünüyor.
Tabii bu durum akıllara hemen şu soruyu getiriyor: Acaba bankalar risk iştahını mı artırıyor, yoksa sadece geçici bir nefes molası mı veriyor? Bana kalırsa, bu sorunun cevabını önümüzdeki aylarda daha net göreceğiz.
Mevduat Tarafında İlginç Dengeler
Mevduat cephesine baktığımızda ise manzara şöyle: Kurumsal müşterilerden gelen mevduat artışı yavaşlama eğiliminde. Buna karşılık, bireysel mevduatta ise tam tersi bir durum söz konusu - artış hızlanıyor.
Bu aslında şunu gösteriyor: Küçük yatırımcı ile büyük oyuncuların para hareketleri arasında ciddi bir makas açılıyor. Sanki iki farklı ekonomik gerçeklikten bahsediyormuşuz gibi.
Kredi Standartlarındaki Değişim
Anketin belki de en teknik ama bir o kadar da önemli kısmı kredi standartları. Ticari kredilerde standart sıkılaştırması devam ediyor ama - dikkat - bu seferki daha hafif bir tempoda.
- Tüketici kredilerinde ise beklenmedik bir yumuşama var
- Konut kredileri bu yumuşamanın öncüsü durumunda
- Diğer tüketici kredileri de aynı trendi takip ediyor
Peki bu ne anlama geliyor? Bence bankalar, tüketici cephesinde daha agresif bir strateji izlemeye hazırlanıyor olabilir. Ya da belki de sadece mevcut portföyü dengelemek istiyorlardır - kim bilir?
Talep Tarafındaki Hareketlilik
Kredi talebi tarafında ise durum oldukça net: Hem ticari hem de tüketici kredilerinde talep artışı gözlemleniyor. Özellikle konut kredisi talebindeki yükseliş dikkat çekici boyutta.
Bu rakamlar bize şunu söylüyor: İnsanlar ve işletmeler krediye ihtiyaç duyuyor, hatta bu ihtiyaç giderek artıyor. Ama bankalar bu talebi ne ölçüde karşılayacak? İşte asıl mesele bu.
Sonuç olarak, TCMB'nin bu anketi bize bankacılık sektörünün içinde bulunduğu ikilemi net bir şekilde gösteriyor. Bir yanda risk yönetimi, diğer yanda büyüme baskısı... Bankalar bu dengeyi nasıl kuracak, hep birlikte göreceğiz.
