Ekonomi gündemi yine hareketli - tam da beklediğimiz gibi. Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken'den gelen açıklamalar, piyasaların nabzını tutanlar için oldukça manidar mesajlar içeriyor.
Şöyle ki: Merkez Bankası'nın son dönemdeki faiz indirimleri havada kalmamalı, diyor Palandöken. Haklı mı? Bence son derece haklı. Çünkü indirimler sadece kağıt üzerinde kalırsa, vatandaşın cebine yansımazsa ne anlamı var ki?
Esnafın Nabzı Atıyor
Palandöken'in üzerine basa basa vurguladığı bir konu var: "Bankaların bu indirimleri tüketiciye, esnafa, sanayiciye yansıtması şart." Gerçekten de öyle değil mi? Faizler düşüyor ama kredi faizleri aynı hızla düşmüyorsa, orada bir terslik var demektir.
İşin ilginç yanı, Palandöken'in söylemleri sadece teknik bir ekonomist gibi değil, sahada mücadele eden bir esnafın samimi diliyle. "Kredi faizlerinin makul seviyelere çekilmesi lazım" derken, aslında her gün dükkanında ter döken küçük işletme sahiplerinin sesi oluyor.
Enflasyon-Faiz İlişkisi: Kısır Döngü mü?
Bu konuda düşünmeden edemiyor insan - acaba enflasyonla mücadelede faiz indirimleri ne kadar etkili olacak? Palandöken'in de dediği gibi, enflasyon düşerse faizler de düşer mantığı işliyor. Ama bu yumurta-tavuk döngüsüne benziyor biraz. Hangisi önce gelmeli?
Şu anki tablo şöyle: TCMB politika faizini indiriyor, bankaların da bunu tüketici kredilerine, konut kredilerine yansıtması bekleniyor. Fakat aradaki makas kapanmıyorsa, sistemde bir sıkıntı var demektir.
Vatandaş Ne Diyor?
Sokaktaki insanın beklentisi aslında çok basit: Daha uygun faizle kredi çekebilmek, ev alabilmek, araba değiştirebilmek, işini büyütebilmek. Palandöken'in de altını çizdiği gibi, "Vatandaşın rahatlaması için bu indirimlerin yansıması gerekiyor."
Peki bu yansıma ne kadar oluyor? İşte orası tartışmalı. Bankalar risk algılarını, maliyet yapılarını öne sürerek tam yansıtmayabiliyorlar. Haklılar mı? Kısmen evet, ama vatandaşın da sabrı zorlanıyor doğrusu.
Sonuç olarak: TESK Başkanı'nın bu çıkışı aslında hepimizin hissettiği ama tam ifade edemediği bir gerçeği dile getiriyor. Ekonomik tedbirler sadece teoride kalmamalı, pratikte de karşılık bulmalı. Yoksa enflasyonla mücadele, faiz politikaları havada kalır - tıpkı şu sıcak yaz günlerinde serin bir rüzgar bekleyip de bulamayanlar gibi...
