İstanbul'da toplu taşımanın bel kemiği olan özel halk otobüsleri, adeta bir çıkmazın eşiğinde. İşletmeciler, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nden (İBB) alacaklarını tahsil edememenin verdiği derin bir mali sıkıntı içerisindeler. Durum o kadar vahim ki, artık araçların bakımını yaptırmak bile neredeyse imkansız hale gelmiş.
Bakım masrafları bir yana, en temel ihtiyaçlar bile karşılanamıyor. Şoförler aylardır maaşlarını alamamanın verdiği stresle işe geliyor. Kimi zaman benzin alacak paraları dahi olmadığı için seferler iptal ediliyor. Peki, bu durumdan en çok kim etkileniyor? Tabii ki İstanbul'da yaşayan ve her gün işe, okula yetişmek için toplu taşımaya muhtaç olan milyonlarca insan.
Alacaklar Ödenmeyince Zincirleme Sorunlar Başlıyor
İşin teknik kısmına bakacak olursak, İBB'nin işletmelere ödemesi gereken paralar aylardır bekliyor. Bu ödemeler yapılmadığında ise ortaya çıkan tablo hiç de iç açıcı değil. İşletmeler bankalara olan kredi borçlarını ödeyemiyor, bu da onları daha da zor bir duruma sokuyor. Haliyle, araçların bakımı, lastik değişimi, yağ değişimi gibi hayati önem taşıyan işlemler ertelenmek zorunda kalınıyor.
Bu ertelemeler ise beraberinde güvenlik risklerini getiriyor. Bakımsız bir otobüsle yola çıkmak hem şoför hem de yolcular için ciddi bir tehlike arz ediyor. Konuyla ilgili konuşan bir işletmeci, "Aracın frenleri mi arızalı, lastikleri mi bitik? Bizim için artık fark etmiyor. Önce benzini koyacak parayı bulmamız lazım" diyerek durumun vahametini gözler önüne seriyor.
Sürücüler Zor Durumda: "Ailemizi Geçindiremiyoruz"
Mesele sadece işletmecilerle de sınırlı değil. En büyük darbeyi, alın teriyle çalıştıkları halde emeklerinin karşılığını alamayan şoförler yiyor. Bazı sürücüler, maaşlarını alabilmek için bankalardan yüksek faizli kredi çekmek zorunda kaldıklarını belirtiyor. Bu da onları içinden çıkılmaz bir borç sarmalının içine itiyor.
Bir şoför, "Dört aydır maaş alamıyorum. Çocuğumun okul masrafını nasıl karşılayacağımı bilemiyorum. İBB'den bu soruna bir çözüm bulmalarını bekliyoruz" şeklinde düşüncelerini aktarıyor. Bu sesleniş, aslında yüzlerce çalışanın ortak çığlığı niteliğinde.
Peki ya çözüm? İşletmeciler, İBB yetkililerinin kendilerini dinlemesini ve en kısa sürede bu ödemeleri yapmasını talep ediyor. Aksi takdirde, İstanbul'un toplu taşıma ağında ciddi aksaklıkların yaşanması işten bile değil. Umarız yetkililer bu soruna el atar ve milyonlarca insanın hayatını etkileyebilecek bu kriz en kısa sürede çözülür.
