Dünya, gözünü diktiği yeni bir savaş alanına daha kilitlendi: tohumlar. Evet, yanlış duymadınız. Minicik bir tohumun içinde, devletlerin güç mücadelesinin kaderi yatıyor olabilir. Peki nasıl mı?
Küresel Oyunun Yeni Aktörü: Tohum Şirketleri
Bir avuç dev şirket, dünya genelinde tohum pazarının büyük bir kısmını kontrol ediyor. Monsanto, Syngenta, Bayer gibi isimler, tarımın geleceğini şekillendiriyor. Bu durum, ülkelerin gıda güvenliğini tehlikeye atabilecek bir hal alıyor.
Şöyle düşünün: Eğer tohumlarınızı başka bir ülkeden alıyorsanız, bir gün o kapılar kapanırsa ne yapacaksınız? İşte tam da bu yüzden, birçok ülke tohum bağımsızlığı için kolları sıvadı.
Türkiye'nin Tohum Hamlesi
Türkiye, bu küresel mücadelede geri kalmak istemiyor. Yerli tohum üretimini artırmak için ciddi yatırımlar yapılıyor. Ancak, bazı uzmanlara göre bu yeterli değil. "Yerli tohumlarımızı korumalı, genetik çeşitliliği artırmalıyız" diyorlar.
Peki ya çiftçiler? Onlar ne düşünüyor? Köy kahvelerinde konuşulanlara kulak verdiğinizde, birçoğunun hibrit tohumlara mecbur kaldığını duyarsınız. "Eskiden kendi tohumumuzu ekerdik, şimdi her yıl yeniden almak zorundayız" diye yakınıyorlar.
Gıda Güvenliği mi, Ekonomik Çıkar mı?
İşin bir de etik boyutu var. Tohum patentleri, genetiği değiştirilmiş organizmalar (GDO'lar), tarım ilaçları... Tüm bunlar, aslında kimin çıkarına hizmet ediyor? Küçük çiftçiler mi, yoksa dev şirketler mi?
Bir de şu var: İklim değişikliğiyle birlikte tarım alanları daralıyor. Su kaynakları azalıyor. Böyle bir dünyada, tohumların kontrolü daha da kritik hale geliyor. Belki de geleceğin petrolü, toprağın altında değil, üstünde yetişiyordur.
Sonuç olarak, tohum meselesi sandığımızdan çok daha karmaşık. Ekonomiden politikaya, çevreden etiğe uzanan bir yumak bu. Çözüm mü? Yerel kaynaklara yatırım, çiftçilerin desteklenmesi ve en önemlisi - gıda egemenliğinin sağlanması.
