Görünüşte sıradan bir perşembe günüydü ama Ticaret Bakanlığı'nın koridorlarında hummalı bir hareketlilik vardı. Sanki bir dedektif romanının sayfalarından fırlamışçasına, denetim ekipleri Türkiye'nin dört bir yanına dağılmıştı. Ve ortaya çıkan tablo gerçekten şaşırtıcıydı.
Bakanlığın son açıklamasına göre, bu yılın sadece ilk beş ayında tam 49 milyar lira değerinde ürün denetlendi. Bu rakamı bir düşünün - neredeyse küçük bir ülkenin bütçesi kadar! Denetimler o kadar kapsamlı ki, market raflarındaki bir paket makarnadan, elektronik mağazalarındaki en son model telefona kadar her şey gözden geçirildi.
Piyasa Gözetimi Hiç Bu Kadar Sıkı Olmamıştı
Aslında bu denetim fırtınası geçen yıldan beri devam ediyor. 2023'te 1 milyon 136 bin denetim yapılmıştı - bu yıl ise rakamlar daha da artıyor. Denetim ekipleri adeta bir dedektif gibi çalışıyor; ürünlerin fiyat etiketlerinden kalite standartlarına, son kullanma tarihlerinden tüketici haklarına kadar her detayı inceliyorlar.
Şu anda piyasada tam 4 bin 753 denetçi görev yapıyor. Bu insanlar, tüketicinin sesi ve kulağı olmuş durumda. Bir nevi piyasanın bekçileri diyebiliriz onlar için.
Tüketici Hakları Artık Daha Güvende
Peki bu denetimler ne işe yarıyor? Aslında her şeyden önce tüketiciyi korumak için. Mesela geçen yıl yapılan denetimlerde 2 milyon 148 bin ürün incelenmiş ve bunların yüzde 13'ünde - yani yaklaşık 279 bin üründe - uygunsuzluk tespit edilmişti. Bu yılki oranlar henüz açıklanmadı ama tahminimce benzer bir tablo ile karşılaşacağız.
Üstelik bu denetimler sadece kağıt üzerinde kalmıyor. Uygunsuz bulunan ürünler için ciddi yaptırımlar uygulanıyor. İmalatçılar ve ithalatçılar, piyasadaki ürünlerini geri çağırmak zorunda kalabiliyor. Hatta gerekirse üretim ve ithalat durdurulabiliyor.
Bakanlık yetkililerinin ifadesine göre, "piyasa gözetimi ve denetimi" artık çok daha sistemli bir şekilde yürütülüyor. Eskiden belki rastgele yapılan denetimler, şimdi adeta bir bilim dalı haline gelmiş durumda.
Tüketici Olarak Haklarınızı Biliyor musunuz?
Bu denetimler aslında hepimize bir şey hatırlatıyor: Tüketici olarak haklarımız var ve bu haklar korunuyor. Marketten aldığımız bir ürünün fiyat etiketi doğru mu? Satın aldığımız elektronik cihaz güvenlik standartlarına uygun mu? İşte tüm bu soruların cevapları, bu sıkı denetimler sayesinde garanti altına alınıyor.
Sonuç olarak, Ticaret Bakanlığı'nın bu çabaları piyasalarda güven ortamını güçlendiriyor. Hem tüketiciler hem de dürüst iş yapan üreticiler için bu denetimler aslında bir kazan-kazan durumu yaratıyor. Piyasalar daha şeffaf, daha güvenilir hale geliyor.
Bir dahaki sefere markette alışveriş yaparken, o ürünlerin aslında ne kadar sıkı denetimlerden geçtiğini hatırlayın. Belki de bu düşünce, alışveriş deneyiminize farklı bir boyut katacaktır.
