Ticaret Bakanlığı, tüketiciyi korumak ve özellikle gençleri zararlı alışkanlıklardan uzak tutmak amacıyla kapsamlı bir reklam düzenlemesi paketi hazırlıyor. Elektronik sigara ve şans oyunlarına yönelik reklamların tamamen yasaklanmasının planlandığı yeni düzenlemeler, dijital oyunlardaki 'ganimet kutusu' uygulamalarından yapay zekayla üretilen reklamlara kadar geniş bir alanı kapsıyor.
Yasak Genişliyor: Elektronik Sigara ve Şans Oyunları Ayrı Kategori Oluyor
Bakanlık, Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği'nde köklü değişiklikler öngören bir taslak üzerinde çalışıyor. Mevcut düzenlemelerde yasa dışı bahis, kumar ve tütün mamulleri reklamlarına getirilen kısıtlamalar bulunuyor. Ancak yeni taslakla birlikte, 'elektronik sigara' ve 'şans oyunları' ayrı birer kategori olarak tanımlanacak ve bu ürünlere yönelik tüm reklam faaliyetleri yasak kapsamına alınacak. Taslak çalışma, geçtiğimiz ay ilgili sektör temsilcilerinin görüşüne sunuldu.
Dijital Oyunlar ve Yapay Zeka Reklamlarına Sıkı Denetim
Düzenlemenin odağında, genç tüketicileri koruma hedefi bulunuyor. Bu kapsamda, dijital oyunlarda sıkça karşılaşılan ve şans unsuruna dayanan 'ganimet kutusu', 'sürpriz içerik' veya 'sanal ürün paketi' gibi uygulamaların reklamlarına yönelik sınırlamalar getirilecek. Ayrıca, sosyal medya etkileyicileri (influencer) aracılığıyla yapılan reklamların açık ve anlaşılır şekilde işaretlenmesi zorunlu olacak.
Yapay zeka teknolojisinin reklam sektöründeki kullanımı da yeni kurallara tabi tutulacak. Reklamlarda, bir ürünü veya hizmeti daha cazip göstermek için filtre, yapay zeka veya benzeri yazılımlar kullanıldıysa, bu durumun açık, anlaşılır ve ayırt edilebilir şekilde belirtilmesi gerekecek. Yapay zeka ile oluşturulmuş insan benzeri dijital karakterlerin kullanıldığı reklamlarda da aynı şeffaflık kuralı geçerli olacak.
Hedefli Reklamcılıkta Çocuklar İçin Ek Koruma
Taslak, kişisel verilere dayalı hedefli reklamcılık konusunda da önemli düzenlemeler içeriyor. Hedefli reklam gösterimi yapabilmek için, reklamın hangi kriterlere göre seçildiğinin açıkça belirtilmesi ve tüketiciden bu kriterler için ayrıca onay alınması şart koşuluyor. Özel nitelikli kişisel veriler kullanılarak profilleme yapılıp reklam gösterimi yapılamayacak. En dikkat çeken düzenleme ise çocuklara yönelik: Hizmet alıcısının çocuk olduğunun bilindiği durumlarda, kişisel verilere dayalı profilleme yöntemleri kullanılarak hedefli reklam yapılması tamamen yasaklanacak.
24 Aralık 2025 tarihinde kamuoyuna yansıyan taslakla ilgili görüş toplama ve değerlendirme süreci Ticaret Bakanlığı'nda devam ediyor. Yönetmelik değişikliklerinin, bu sürecin tamamlanmasının ardından nihai şeklini alarak yürürlüğe girmesi bekleniyor.
