İnternet Alışverişlerinde Sahte Yorum ve İndirimlere Sıkı Denetim
Ticaret Bakanlığı, 2023 yılında internet üzerinden yapılan alışverişlerde tüketicilerin aldatılmasını önlemek amacıyla 'Tüketici Değerlendirmeleri Hakkında Kılavuz' yayımladı. Bu kılavuzla birlikte, sahte yorumlar aracılığıyla tüketiciyi yanıltan satıcılar ve bu yorumlara yer veren platformlar için ciddi yaptırımlar uygulanmaya başlandı.
Tüketici Uyarısı: Fake Hesaplara Dikkat
Tüketici Başvuru Merkezi Onursal Başkanı ve İstanbul Çevre Konseyi Yönetim Kurulu Üyesi Aydın Ağaoğlu, özellikle 'fake hesap' adı verilen sahte hesaplar üzerinden yapılan yorumların önemli bir aldatma yöntemi olduğunu vurguladı. Ağaoğlu, tüketicileri bu konuda daha dikkatli olmaya çağırdı.
'Aldım kullandım harika ürün' şeklindeki yorumların gerçek müşteriler tarafından yazılmadığını belirten Ağaoğlu, 'Bunları yazan aslında gerçek bir müşteri değil ve başka tüketicileri aldatma amaçlı olabiliyor' dedi.
Yanıltıcı İndirimlere 10 Gün Kuralı
Ağaoğlu, Ticaret Bakanlığı'nın indirim düzenlemelerine dikkat çekerek şu bilgileri verdi: 'Ticaret Bakanlığı'nın düzenlemelerine göre ürün fiyatları geriye dönük 10 günün en düşük fiyatı üzerinden belirlenmeli. Yani bir ürün 500 liradan satılmış, 10 gün içinde bin liradan satılmışsa, bin lirayı çizip 500 lira yapamayacak. 500 liradan indirim yapması gerekiyor.'
Aksi durumda bunun yanıltıcı olacağını ve tüketicinin 500 lira üzerinden yüzde 50 indirim istemeye hakkı olduğunu ifade eden Ağaoğlu, Ticaret Bakanlığı'nın bu tür ilanları yasakladığını ve yaptırım uygulayabileceğini söyledi.
Şüpheli Durumlarda Yapılması Gerekenler
Ağaoğlu, tüketicilerin dikkat etmesi gereken noktaları şöyle sıraladı:
- Şüpheli yorumların ekran görüntüsünü alıp Ticaret Bakanlığı Reklam Kurulu'na iletmek
- Çok övücü yorumlara karşı temkinli yaklaşmak
- Eleştirel yorumların kaldırılması durumunda bunu şikayet etmek
- Bilmedikleri ve tanımadıkları firmalardan alışveriş yapmamak
Alo 175 Tüketici İhbar Hattı'nın 7 gün 24 saat hizmet verdiğini hatırlatan Ağaoğlu, tüketicilerin internet arama motorlarında 'Reklam Kurulu Şikayet' yazarak karşılarına çıkan internet sitesinden şikayetlerini görsel ve videolarla birlikte iletebileceklerini belirtti.
Tüketicilerin Yasal Hakları
Ağaoğlu, aldatılan tüketicilerin yasal haklarını da açıkladı:
- 149 bin liranın altındaki zararlar için Tüketici Hakem Heyetleri'ne e-Devlet şifresiyle başvurulabilir
- Manevi tazminat talep edilebilir
- Yargıtay'ın son kararına göre Tüketici Hakem Heyetleri manevi tazminata hükmedebiliyor
Ağaoğlu, 'Örneğin 360 lira pideye ödediyse, ben olsam 3 bin 600 lira da manevi tazminat isterdim; 'Beni aç bıraktın, uğraştırdın, kandırmaya teşebbüs ettin' diye' ifadelerini kullandı.
Cezalar Milyonlara Ulaşabiliyor
Yanıltıcı ticari uygulamalar için uygulanacak cezalar hakkında da bilgi veren Ağaoğlu, 'Haksız bir ticari uygulama yapılıyorsa 86 bin liradan 860 bin liraya varan cezalar var. Aldatıcı ticari ilan yapılıyorsa da bu noktada ciddi, milyonlara varan cezalar söz konusu' dedi.
Cezaların, yanıltıcı ilanın yapıldığı mecraya ve bunun yurt çapında mı yoksa yerel olarak mı yapıldığına göre değişebileceğini sözlerine ekledi.
Ağaoğlu son olarak tüketicilere seslenerek, 'Aslında bütün güç tüketicide. Güç ve sorumluluk tüketicide. Dikkatli davranıp şayet tuzak varsa veya yalancı bir indirimle karşı karşıyaysa, bunların ekran görüntüsünü alıp Ticaret Bakanlığı'na aktaracak' çağrısında bulundu.
