Avrupa Birliği, vatandaşların kabusu haline gelen elektrik faturalarına el attı desem yeridir. Neredeyse her ay gelen zamlardan bunalan tüketiciler için umut verici bir gelişme bu. AB Komisyonu, üye ülkelerden elektrik faturalarındaki vergi yükünü azaltmalarını resmen talep etti.
Peki bu ne anlama geliyor? Aslında oldukça basit: Elektriğin fiyatı sadece enerji maliyetinden oluşmuyor. Üzerine eklenen vergiler, katkı payları ve diğer kalemler faturanızı şişiriyor. AB tam da bu noktada devreye giriyor ve "Bu vergileri makul seviyelere çekin" diyor.
Faturalar Neden Bu Kadar Yüksek?
Elektrik faturasını açtığınızda gördüğünüz o kalem kalem yazılan tutarlar... İşte onların çoğu aslında devlete ödenen vergiler. Enerji Fonu, TRT Payı, Belediye Tüketim Vergisi derken, faturada ödediğiniz tutarın neredeyse yarısı vergilere gidiyor. Durum böyle olunca da tüketicinin sırtındaki yük giderek ağırlaşıyor.
AB'nin bu hamli, özellikle pandemi sonrası artan enflasyon ve yaşam maliyetleri karşısında vatandaşlara nefes aldırmayı hedefliyor. Zira artık herkesin dilinde aynı şikayet: "Elektrik faturasını ödeyemez olduk!"
Peki Türkiye'ye Etkisi Ne Olacak?
Burada işin içine Türkiye-AB ilişkileri giriyor. Bildiğiniz gibi Türkiye, AB'ye aday ülke konumunda. Dolayısıyla Brüksel'den gelen bu tür talepler, bizim enerji politikalarımızı da yakından ilgilendiriyor. Enerji Bakanlığı'nın bu konuda ne yönde adım atacağı ise merak konusu.
Bazı uzmanlara göre bu talep aslında çift taraflı fayda sağlayabilir. Nasıl mı? Vergiler düşerse:
- Tüketicilerin alım gücü artar
- Enflasyon üzerindeki baskı hafifler
- Sanayi ve üretim maliyetleri düşer
- Ekonomiye canlılık gelir
Ancak işin bir de bütçe gelirleri tarafı var tabii. Vergiler düşerse devletin kasasına giren para azalır. Bu açığı nasıl kapatacaklar? İşte bunu zaman gösterecek.
Süreç Nasıl İşleyecek?
AB Komisyonu'nun talebi sadece bir öneri paketi aslında. Üye ülkeler bu önerileri değerlendirip kendi iç hukuklarına uygun şekilde uygulayacak. Yani her ülke kendi koşullarına göre hareket edebilecek.
Türkiye açısından bakacak olursak, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın bu konuyu masaya yatırması bekleniyor. Özellikle yerel seçimler öncesinde bu tür bir indirimin siyasi olarak da değerlendirilebileceği konuşuluyor.
Sonuç olarak, AB'nin bu hamlesi elektrik faturalarında bir rahatlama getirebilir. Ama unutmayalım ki enerji piyasaları oldukça karmaşık. Petrol fiyatları, döviz kurları, arz-talep dengesi... Tüm bu faktörler elektriğin nihai fiyatını belirliyor.
Vergi indirimi faturalara yansır mı? Cevabını önümüzdeki aylarda göreceğiz. Umarım vatandaş için hayırlı olur!
