Günümüzde kadın sağlığını tehdit eden en ciddi konulardan biri olan rahim ağzı kanseriyle mücadelede HPV aşıları gerçekten önemli bir silah. Fakat işin aslını soracak olursanız, bu aşılar tek başına sihirli bir değnek değil. Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Murat Dede'nin altını çizdiği çok kritik bir nokta var: "Aşı olduktan sonra rutin kontrolleri asla aksatmayın!"
Peki neden mi? Şöyle açıklayalım: HPV aşıları en yaygın ve riskli HPV tiplerine karşı etkili koruma sağlıyor, evet. Ancak unutmayalım ki, bu aşılar mevcut tüm yüksek riskli HPV tiplerini kapsamıyor. Yani aşılanmış olsanız bile, diğer yüksek riskli HPV tipleriyle karşılaşma ve bunların yol açabileceği servikal değişiklikler geliştirme ihtimaliniz sıfır değil.
Düzenli Tarama Hayat Kurtarıyor
Prof. Dr. Dede, konuya dair şu çarpıcı ifadeleri kullanıyor: "HPV aşısı, rahim ağzı kanserine karşı güçlü bir kalkan görevi görüyor. Fakat bu kalkan %100 koruma vaat etmiyor. İşte bu noktada devreye düzenli tarama testleri giriyor. Smear veya HPV testi gibi yöntemler, olası anormal hücre değişikliklerini kansere dönüşmeden çok önce tespit etmemizi sağlıyor. Erken teşhis, tedaviyi de inanılmaz derecede kolaylaştırıyor."
Aslında mantık basit. Aşı, öncelikli hedeflere karşı sizi koruyor. Tarama testleri ise her ihtimale karşı sürekli nöbette bekliyor. İkisini bir arada yürütmek, en güçlü savunma stratejisi.
Ne Sıklıkla Kontrol Gerekli?
Peki bu kontrolleri ne sıklıkla yaptırmalı? Bu, yaşınıza ve kişisel risk faktörlerinize göre değişkenlik gösterebiliyor. Genel öneri, 21-29 yaş aralığındaki kadınların her 3 yılda bir smear testi yaptırması yönünde. 30-65 yaş grubundakiler içinse seçenekler biraz daha genişliyor: Her 5 yılda bir hem HPV hem smear testi (ko-test) veya sadece her 3 yılda bir smear testi yaptırmak mümkün.
Tabii bu süreler, doktorunuzun önerisiyle kişiselleştirilebiliyor. Özellikle bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde veya daha önce anormal smear test sonucu öyküsü olanlarda bu takip çok daha sıkı olabiliyor.
Son Söz
Sonuç olarak, HPV aşısı kesinlikle atlanmaması gereken çok değerli bir koruyucu sağlık hizmeti. Ama sakın ola ki "Aşı oldum, artık tamamen güvendeyim" diye düşünmeyin. Bu düşünce, maalesef büyük bir yanılgı. Kendinizi ve sevdiklerinizi korumak için en doğru yol, aşılanmak ve düzenli jinekolojik kontrolleri asla ihmal etmemek. Sağlık, ihmale gelmez.
