Türkiye'de doğurganlık oranlarındaki düşüş uzmanları harekete geçirdi. 13. Üreme Sağlığı ve İnfertilite Kongresi'nde bir araya gelen kadın doğum uzmanları, ülkenin geleceği için acil önlemler alınması gerektiğini açıkladı.
Doğurganlık Oranlarındaki Tehlikeli Düşüş
Türkiye'de toplam doğurganlık hızı 2018 yılında 2,10'un altına inerek kritik eşiği geçmişti. 2024 verilerine göre bu oran 1,48'e kadar düştü ve alarm seviyesine ulaştı. Bu endişe verici tablo nedeniyle 2025 yılı 'Aile Yılı' ilan edilmişti.
Türk Üreme Sağlığı ve İnfertilite Derneği (TSRM) Başkanı Prof. Dr. Barış Ata, "Doğurganlık oranları alarm veriyor" diyerek durumun ciddiyetine dikkat çekti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın "En az 3 çocuk" ve "Niye en az 4 çocuk olmasın?" açıklamalarının ardından, uzmanlardan da benzer çağrılar geldi.
Tüp Bebek Desteği ve Yumurta Dondurma Çağrısı
Prof. Dr. Barış Ata, tüp bebek tedavisinin devlet tarafından karşılanmasının önemini vurguladı: "İnfertilite dünya genelinde her 100 kadından 10-12'sini etkileyen önemli bir sağlık sorunu. Nasıl ki kalp hastası birinin kalp ameliyatı olması gerekiyorsa, çocuğu olmayan biri için de tüp bebek tedavisi ücretsiz karşılanmalı."
TSRM Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Ali Sami Gürbüz ise evlilik yaşının giderek ertelenmesinin infertiliteyi artırdığını belirterek çözüm önerilerini sıraladı:
- Evlilik öncesi infertilite check-up'ı yapılması
- Yumurta dondurma uygulamasının rezervler düşmeden yapılmasına izin verilmesi
- Yumurta dondurma yaşının düşürülmesi
TSRM Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Işıl Kasapoğlu, yumurta dondurmanın SGK tarafından karşılanmadığını hatırlatarak, "Rezerv azalmadan, sayı ve kalite bozulmadan dondurma yapılması çok daha etkili olur" dedi.
Erken Menopoz Riskine Genetik Tarama
TSRM Genel Sekreteri Prof. Dr. Yaprak Üstün, erken menopoz riskinin tespiti için genetik tarama önerisinde bulundu. "Her 100 kız çocuğundan biri erken menopoza aday" diyen Üstün, SMA taramaları gibi erken menopoz için de genetik panellerin geliştirildiğini açıkladı.
Prof. Dr. Barış Ata, Reproductive BioMedicine Online'da yayımlanan çalışmaya atıfta bulunarak, tüp bebek tedavisi desteğinin sadece bir sağlık harcaması değil, uzun vadeli yüksek getirili bir ekonomik yatırım olduğunu vurguladı. Ata, Sağlık Bakanlığı'nın tüp bebek tedavisi desteğinde yaş sınırı ve deneme sayısına yönelik kapsam genişletme hazırlığında olduğunu da duyurdu.
Uzmanlar, Türkiye'nin demografik dengesinin korunması ve sağlıklı bir gelecek için üreme sağlığı politikalarının acilen gözden geçirilmesi gerektiği konusunda hemfikir.
