Kimyasal Zehirlenmelerde Kritik Uyarı: Bu Hatalar Ölüm Riskini Artırıyor
Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (BEUN) Hastanesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Özcan Pişkin, son yıllarda küresel ölçekte artış gösteren kimyasal zehirlenmelerde doğru bilinen yanlış müdahalelerin ölüm riskini ciddi oranda artırdığını bildirdi.
Evlerdeki Gizli Tehlike: Temizlik Malzemeleri
Prof. Dr. Pişkin, sanayileşme, küresel ısınma ve yoğun kimyasal kullanımının kimyasal zehirlenme vakalarında artışa neden olduğunu vurguladı. Ev ortamında en sık karşılaşılan zehirlenmelerin çamaşır suyunun tuz ruhu veya sirkeyle karıştırılmasından kaynaklandığını belirten Pişkin, kimyasal maddelerin yanlışlıkla yutulması, cilde teması veya yaralı ciltle temasının zehirlenmelere yol açabildiğini ifade etti.
Kimyasal zehirlenme nedeniyle yoğun bakıma alınan hastalarda tüm tıbbi müdahalelere rağmen ölüm oranlarının yüksek seyrettiğine dikkat çeken Pişkin, tedavinin en kritik aşamasının zehirlenme gerçekleşmeden önce evde alınacak önlemler olduğunu vurguladı.
Doğru Bilinen Yanlışlar Hayat Karartıyor
Prof. Dr. Pişkin, kimyasal zehirlenme durumunda yapılan bazı geleneksel müdahalelerin hastalar için hayati risk oluşturduğunu açıkladı. Kimyasal madde yutulması durumunda hastayı kusturmanın son derece tehlikeli olduğunu belirten Pişkin, "Kimyasal ajan ağızda ya da yemek borusunda yanığa sebep olmuş olabilir. Kusturmayla midede ve yemek borusunda yırtılmaya sebep olabilir. Bu da hasta için hayati tehlikeye sebep olabilir" dedi.
Pişkin, zehirlenme vakalarında yoğurt yedirmenin veya süt içirmenin de yanlış olduğunu vurgulayarak, panik yapmadan 112'yi arayarak ve kimyasal maddenin etiket fotoğrafını çekerek sağlık ekiplerine bilgi verilmesi gerektiğini söyledi.
Korunma ve İlk Müdahade Önerileri
Evde kimyasal zehirlenmeleri önlemek için alınabilecek tedbirleri sıralayan Prof. Dr. Pişkin, şu önerilerde bulundu:
Kimyasal maddeler kesinlikle kendi ambalajları dışında saklanmamalı. Çamaşır suyunun suya benzerliği nedeniyle kazara içme vakaları sık yaşanıyor.
Evlerde temizlik yaparken camlar mutlaka açık olmalı ve ortam iyi havalandırılmalı.
Ürün etiketleri dikkatle okunmalı, önerilen miktarın üzerinde kimyasal kullanılmamalı.
Kimyasal maddeye maruz kalan kişi hemen temiz ve oksijen sirkülasyonunun bol olduğu bir ortama alınmalı.
Kimyasal madde göze veya cilde temas etmişse, en az 10-15 dakika temiz suyla yıkanmalı.
Prof. Dr. Pişkin, özellikle sahte ve kaçak ürünlerle bahçe işlerinde kullanılan tarım ilaçlarına bağlı zehirlenmelere de dikkat çekerek, vatandaşların bu konularda daha bilinçli olması gerektiğini sözlerine ekledi.