Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), küresel bir sağlık sorunu haline gelen aşırı kilo ve obeziteyle mücadelede önemli bir adım attı. Kurum, Avrupa çapında sağlık araştırmalarını ilerletmek amacıyla kurulan ERA4Health Ortaklığı ile birlikte uluslararası bir araştırma çağrısı başlattı.
Çağrının Amacı ve Kapsamı
"Aşırı Kilo ve Obezitenin Anlaşılması ve Önlenmesi Çağrısı" adını taşıyan program, 2026 yılına yönelik olarak hayata geçiriliyor. Çağrının temel hedefi, obezite ve aşırı kilonun altında yatan nedenleri ve bu durumun yol açtığı komplikasyonları derinlemesine inceleyerek, önleyici ve tedavi edici yeni stratejilerin geliştirilmesine katkı sağlamak.
ERA4Health Ortaklığı, uluslararası ve çok disiplinli iş birliklerini destekleyerek, soruna sadece tıbbi değil, aynı zamanda halk sağlığı ve politika geliştirme perspektiflerinden de yaklaşmayı planlıyor. Bu kapsamda, biyolojik mekanizmaların yanı sıra yaşam tarzı, psikolojik faktörler, genetik ve çevresel etkileşimler de araştırma konuları arasında yer alıyor.
Proje Konuları ve Beklentiler
Sunulacak proje önerilerinin, iki ana temadan birini ele alması gerekiyor. İlk tema, obezitenin nedenlerinin ve komplikasyonlarının mekanistik araştırmalarla anlaşılmasına odaklanıyor. İkinci tema ise yaşamın kritik geçiş dönemleri için önleme ve halk sağlığı stratejilerinin geliştirilmesini hedefliyor.
Projelerden, temel bilimsel keşiflerin klinik uygulamalara dönüştürüldüğü translasyonel araştırma yaklaşımını benimsemesi bekleniyor. Örneğin, menopoz, andropoz, gebelikler arası dönem veya kronik hastalık tanısı gibi özel yaşam evrelerinde kilo yönetimini ele alan çalışmalar da programa dahil edilebilecek.
Başvuru Süreci ve Destek Detayları
Çağrıya katılmak isteyen uluslararası araştırma ekipleri için iki aşamalı bir başvuru süreci bulunuyor. Birinci aşama başvuruları için son tarih 21 Ocak 2026 olarak belirlendi. İkinci aşama başvuruları ise 11 Haziran 2026'ya kadar kabul edilecek. İkinci aşamaya yönelik bilgilendirme toplantısı (webinar) 14 Nisan 2026'da yapılacak.
Türkiye'den katılacak araştırmacıların hem uluslararası ERA4Health sistemine, hem de TÜBİTAK'ın ulusal proje başvuru sistemine kayıt yaptırması zorunlu. Türk araştırmacılar, TÜBİTAK'ın 1071 numaralı "Uluslararası Araştırma Fonları'ndan Yararlanma Kapasitesinin ve Uluslararası AR-GE İşbirliklerine Katılımın Artırılmasına Yönelik Destek Programı" kapsamında mali destek alabilecek. Destek tutarı, projenin içeriğine, büyüklüğüne ve süresine göre değişiklik gösterecek.
Bu uluslararası iş birliği girişimi, obeziteyle mücadelede yalnızca yeni tedavi yöntemlerinin değil, aynı zamanda etkili kamu politikalarının ve önleyici sağlık stratejilerinin de geliştirilmesine önemli bir ivme kazandırmayı amaçlıyor.
