Türkiye'de her 4-5 kişiden birini etkileyen reflü hastalığı, özellikle obezite oranlarındaki artışla birlikte yaygınlaşıyor. Türk Gastroenteroloji Derneği'nin (TGD) 42. Ulusal Gastroenteroloji Kongresi'nde konuşan Prof. Dr. Altay Çelebi, yaşam tarzı ve beslenme alışkanlıklarının hastalığın görülme sıklığını artırdığını vurguladı.
Reflü Nedir ve Belirtileri Nelerdir?
Prof. Dr. Altay Çelebi, reflüyü mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçması olarak tanımlıyor. Hastalar bu durumu genellikle 'mide yanması', 'göğüs ortasına yayılan yanma hissi' veya 'ağza acı su gelmesi' şeklinde tarif ediyor. Çelebi, artan stres, hareketsiz yaşam ve yanlış beslenmenin de reflü sıklığını artıran faktörler olduğunu belirtiyor.
En yaygın belirtilerin yanı sıra, hastalarda göğüs ağrısı, boğazda yanma, sık boğaz temizleme ihtiyacı, ses kısıklığı ve kronik kuru öksürük gibi şikayetler de görülebiliyor. Özellikle yemek sonrası ve gece saatlerinde şikayetlerde artış yaşanabiliyor.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Prof. Dr. Çelebi, haftada bir veya daha sık yaşanan mide yanması veya ağza acı su gelmesi şikayetlerinin tanı için önemli olduğunu ifade ediyor. Ancak bazı durumlar acil doktor ziyareti gerektiriyor. 50 yaş üzeri bireylerde, şikayetler uzun süredir devam ediyorsa ve aşağıdaki alarm bulguları varsa mutlaka bir hekime danışılması gerekiyor:
- Yutma güçlüğü veya ağrılı yutma
- Sebepsiz kilo kaybı
- İnatçı kusmalar
- Mide kanaması belirtileri
Reflüden Korunmak İçin Yaşam Tarzı Değişiklikleri Şart
Prof. Dr. Altay Çelebi, reflü tedavisinin temelini yaşam tarzı değişikliklerinin oluşturduğunu vurguluyor. İşte uzmanından kritik öneriler:
Kilo vermek, özellikle obezite sorunu olan hastalar için en etkili adım. Sigara ve alkol, yemek borusundaki kapakçığı gevşeterek reflüyü tetikliyor. Öğünlerin küçültülmesi ve yağlı, ağır yemeklerden kaçınılması gerekiyor.
Gece reflüsünden şikayetçi olanlar için yatağın baş kısmının yükseltilmesi ve sırtüstü ya da sol yan pozisyonda yatılması öneriliyor. Ayrıca, bel çevresini sıkan dar kıyafetler de mide basıncını artırarak şikayetleri kötüleştirebiliyor.
Beslenme konusunda ise bazı gıdalardan özellikle kaçınmak gerekiyor. Prof. Dr. Çelebi'nin listesinde şunlar yer alıyor:
- Domates ve domates ürünleri
- Çikolata
- Kahve ve kafeinli içecekler
- Asitli içecekler
- Nane, soğan, sarımsak
- Hamur işleri ve ağır tatlılar
Çelebi, "Yatmadan 2-3 saat önce yemek yemeyi bırakın" uyarısında bulunarak, bu basit kuralın gece şikayetlerini büyük ölçüde azaltacağını belirtiyor.
Tanı ve Tedavi Yöntemleri
Reflü tedavisinde, yaşam tarzı değişiklikleri ve diyet önlemlerinin yanı sıra, şikayetlerin şiddetine göre ilaç tedavisi de uygulanabiliyor. Prof. Dr. Çelebi, seçilmiş ve testlerle hastalığı kanıtlanmış bireylerde endoskopik veya cerrahi tedavilerin de gündeme gelebileceğini söylüyor.
Reflü hastalığının erken tanı ve doğru tedavi ile kontrol altına alınabileceğini vurgulayan Çelebi, sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemenin, düzenli beslenmenin ve belirtilere karşı bilinçli olmanın toplum sağlığı için taşıdığı öneme dikkat çekiyor.
