Şu gerçek yüzümüze çarpıyor adeta: Kadınlar arasında en sık karşılaşılan kanser türlerinden biri olan meme kanseri, her sekiz kadından birinin kapısını çalma ihtimali taşıyor. Rakamlar soğuk ve sert, evet. Ama asıl mesele bu istatistiğin ardındaki insan hikayeleri.
Onkoloji uzmanları, durumun ciddiyetinin altını çiziyorlar. "Erken teşhis" denen o sihirli kelime, burada hayatla ölüm arasındaki çizgiyi belirliyor desem abartmış olmam. Mamografi taramaları ve düzenli kontroller -biliyorum bazen üşeniyoruz, unutuyoruz- ama işte tam da bu ihmaller bizi tehlikenin eşiğine sürüklüyor.
Peki Ne Yapmalıyız?
Kendi kendine muayene alışkanlığı kazanmak mesela... Adet bitiminden sonraki bir hafta içinde, duşta ya da ayna karşısında, memelerinizi kontrol etmek. Küçük bir şişlik, ele gelen bir kitle, meme başında çekilme ya da akıntı - bunların hiçbirini görmezden gelmemek gerekiyor.
Şöyle düşünün: Vücudunuzu en iyi siz tanırsınız. O yüzden en ufak bir değişiklikte "aman canım bir şey olmaz" demek yerine, bir uzmana danışmakta fayda var. Erken evrede yakalanan meme kanserinde tedavi başarısı %90'ları buluyor çünkü.
Risk Faktörleri Neler?
- Ailede meme kanseri öyküsü (anne, kız kardeş, teyze)
- İlk adeti erken yaşta görme
- Geç menopoza girme
- Doğum yapmamış olmak veya ilk doğumu 30 yaşından sonra yapmak
- Obezite ve hareketsiz yaşam tarzı
- Alkol ve sigara kullanımı
Bu faktörlerden birkaçı sizde mevcutsa, daha dikkatli olmanızda yarar var. Ama şunu da unutmayalım - meme kanseri olan kadınların %75'inde hiçbir risk faktörü bulunmuyor. Yani "bende yok" diyerek rahatlamak da doğru değil.
Tarama Programları Hayat Kurtarıyor
40 yaşından itibaren yılda bir kez mamografi çektirmek, 20'li yaşlardan itibaren de düzenli klinik muayene yaptırmak öneriliyor. Mamografiden korkmayın - o birkaç dakikalık rahatsızlık, hayatınızı kurtarabilir.
Sağlık Bakanlığı'nın KETEM'lerde ücretsiz olarak sunduğu tarama programlarından faydalanın. Randevu almak için bahaneler üretmeyin. Çünkü erken teşhis, sadece bir slogan değil - gerçek anlamda hayat kurtarıcı bir eylem.
Unutmayın: Kendinize zaman ayırmak, kendinizi önemsemek bir lütuf değil, hakkınız. Sağlığınızı ertelemeyin - çünkü zaman her şeyin ilacı olmayabiliyor maalesef.
