Brüksel'den gelen son açıklamalar, Türkiye ile Avrupa Birliği arasındaki ticari ilişkilerde yeni bir sayfa açılmasına neden olabilir. AB Komisyonu'nun gümrük birliği güncelleme teklifinde %15'lik kota artışı önerisi, Ankara için şimdilik 'elde edilebilecek en iyi sonuç' olarak değerlendiriliyor.
Peki bu rakam neden bu kadar önemli? Uzmanlara göre, 1996'dan beri değişmeyen gümrük birliği kurallarının güncellenmesi, Türkiye'nin AB ile ticaretinde adeta bir 'nefes borusu' işlevi görecek. Özellikle otomotiv ve tekstil sektörlerinde rekabet gücünü artıracak bu hamle, ihracatçıların yüzünü güldürebilir.
Müzakere Masasının Arkasındaki Gerçekler
Dışişleri kaynakları, 'Biz %25 istiyorduk ama %15 de kötü değil' diyor. Aslında durum o kadar basit değil. AB'nin iç siyasetindeki gelgitler, özellikle Almanya ve Fransa'daki seçim rüzgarları, pazarlığın seyrini doğrudan etkiliyor. Kimi bürokratlar 'Türkiye'ye fazla şans vermeyelim' derken, sanayi lobileri 'Ticaretin önünü açalım' diye baskı yapıyor.
- Tekstil ürünlerinde kota sınırı %12'den %15'e çıkıyor
- Otomotivde ise %10'luk artışla 1.2 milyar euroluk ek ihracat potansiyeli
- Tarım ürünlerinde kısmi liberalleşme (ama domates hâlâ tartışmalı)
Bir Brüksel gazetecisinin dediği gibi: 'Bu anlaşma ne aşk ne nefret, tam bir 'evlilikte çıkar birliği' örneği.' Türk yetkililer ise 'Adım adım ilerliyoruz' mesajı verirken, önümüzdeki haftalarda teknik görüşmelerin hız kazanacağını vurguluyor.
Peki Ya Sonraki Adımlar?
Şimdi asıl mesele, bu %15'lik artışın hangi ürün gruplarında geçerli olacağı. Ticaret Bakanlığı'nın 'öncelikli sektörler' listesi hazırladığı söylentileri dolaşıyor. Öte yandan, AB'nin insan hakları ve hukuk reformları konusundaki baskısı da masada durmaya devam edecek gibi görünüyor.
Sonuç olarak, bu güncelleme Türkiye için bir 'başlangıç' niteliğinde. %15 hedefi belki bazılarına az görünebilir, ama unutmayalım ki 25 yıllık dondurulmuş bir ilişkide buzları kırmak hiç de kolay değil.
