Avrupa Birliği Konseyi, Schengen Bölgesi'ne vizesiz seyahat hakkının askıya alınmasını kolaylaştıran önemli bir düzenlemeyi resmen onayladı. Bu karar, insan hakları ihlalleri yapan veya uluslararası mahkeme kararlarına uymayan üçüncü ülkelere yönelik vize muafiyetinin daha hızlı şekilde askıya alınmasının önünü açıyor.
Yeni Düzenlemenin Detayları
AB Konseyi tarafından 18 Kasım 2025 tarihinde onaylanan düzenleme, vize serbestisinin kötüye kullanıldığı veya AB'nin çıkarlarına aykırı durumlarda daha etkili tepki verilmesine olanak sağlıyor. Değişiklikler, bir üçüncü ülkenin AB'nin vize politikasıyla uyumsuzluk göstermesi halinde bu ülkenin vize muafiyetinin askıya alınmasını mümkün kılıyor.
Düzenlemenin dikkat çeken maddelerinden biri de, yatırım yoluyla vatandaşlık programlarına ilişkin. Bir ülkenin gerçek bağı bulunmayan kişilere vatandaşlık veren programlar yürütmesi durumunda da vize muafiyetinin kaldırılabileceği belirtiliyor.
Askı Süreleri Uzadı
Yeni düzenlemeyle birlikte vize muafiyetinin ilk askı süresi 9 aydan 12 aya çıkarıldı. Bu süre, mevcut uygulamadaki 18 ay yerine 24 ay daha uzatılabilecek. Böylece AB'nin ilgili ülkeyle sorunların çözümü için daha uzun süreli temas yürütmesi mümkün olacak.
Sorunların giderilmemesi halinde ise vize muafiyeti tamamen kaldırılabilecek. Üye devletlerde doğrudan bağlayıcılığı bulunan düzenleme, AB Resmi Gazetesi'nde yayımlanmasından 20'nci gün sonra yürürlüğe girecek.
Mevcut Sistem ve Geçmiş Uygulamalar
AB'nin mevcut sisteminde, ilk askı süresinin uzatılması halinde vize muafiyetinin askıya alınması ülkenin tüm vatandaşlarını kapsıyordu. Şu anda 61 ülkenin vatandaşları - İsrail, Avustralya, Brezilya, Japonya, İngiltere, Ukrayna ve Batı Balkan ülkeleri dahil - herhangi bir 180 günlük dönemde 90 güne kadar Schengen bölgesine vizesiz seyahat edebiliyor.
AB bugüne kadar sadece bir kez, Vanuatu Cumhuriyeti'ne yönelik vize muafiyetini askıya almıştı. Gerekçe olarak, Rus vatandaşlarına yatırım yoluyla vatandaşlık planı üzerinden AB'ye ücretsiz seyahat imkanı sağlanması gösterilmişti.
Düzenleme haziran ayında gündeme geldiğinde, AB'nin bu tedbirle İsrail vatandaşlarını hedef alabileceği ihtimali tartışılmıştı. Avrupa Parlamentosu da yeni düzenlemeye 7 Ekim'de onay vermişti.
