Berlin'den gelen son dakika haberi, uluslararası arenada yeni bir gerilimin kapısını araladı adeta. Alman hükümeti -evet, yanlış duymadınız- İsrail'e tam 246 milyon euroluk askeri teçhizat sevkiyatına yeşil ışık yaktı. Bu karar, içeride ve dışarıda fırtınalar estirecek gibi görünüyor.
Olayın detaylarına bakacak olursak, Federal Ekonomi İhracat Kontrol Dairesi'nin (BAFA) bu onayı geçtiğimiz günlerde sessiz sedasız verdiği ortaya çıktı. Aslında bu tür kararlar genellikle kamuoyundan saklanmaya çalışılır ama bu sefer işler farklı yürüdü. İşin ilginç yanı, bu devasa silah sevkiyatının tamamının askeri kullanıma yönelik olması.
İç Politikada Fırtına
Almanya'nın bu hamlesi, ülke içinde adeta bir politik deprem etkisi yarattı. Muhalefet partileri, özellikle Sol Parti ve Yeşiller'den gelen tepkiler oldukça sert. "Bu karar, insan hakları ihlallerine ortak olmaktır" diyorlar ve hükümeti uluslararası hukuku hiçe saymakla suçluyorlar. Hatta bazı milletvekilleri acilen meclis araştırması talep ediyor.
Koalisyon hükümeti içinde bile bu karara tam bir mutabakat olduğunu söylemek zor. Sosyal Demokrat Parti'den (SPD) bazı isimlerin sessiz kalması, aslında ne kadar rahatsız olduklarının göstergesi gibi. Dışişleri Bakanlığı'ndan resmi bir açıklama gelmedi henüz - ki bu da oldukça manidar.
Uluslararası Tepkiler ve Diplomatik Kriz
Ortadoğu'da zaten gergin olan dengeler, bu hamleyle birlikte daha da hassas hale geldi. Filistin tarafından gelen ilk tepkiler oldukça öfkeli. "Almanya, işgalci bir rejime destek vererek bölgedeki barış umutlarını baltalıyor" ifadeleri kullanılıyor resmi açıklamalarda.
Arap Birliği yetkilileri, bu kararı "endişe verici" olarak nitelendirirken, bazı Avrupa Birliği ülkelerinden de sessiz ama anlamlı tepkiler geliyor. Fransa'nın bu konuda ne diyeceği merak konusu - her zaman Almanya'dan farklı bir dış politika izlemeyi severler çünkü.
Peki ya Washington? Amerikan yönetiminin bu gelişmeyi nasıl karşılayacağı henüz bilinmiyor. Belki de gizliden gizliye memnuniyet duyuyorlardır, kim bilir?
Ekonomik Boyut ve Savunma Sanayi
246 milyon euro - bu rakamı bir düşünün. Küçük bir ülkenin yıllık savunma bütçesine denk gelecek kadar büyük bir meblağ. Rheinmetall, Hensoldt gibi Alman savunma devlerinin hisseleri bu haberle birlikte zıplamış olmalı. Zaten savunma sanayi lobisi uzun süredir bu tür anlaşmalar için baskı yapıyordu.
Sevkiyatın içeriğine gelirsek, ağırlıklı olarak hava savunma sistemleri ve elektronik harp ekipmanları olduğu söyleniyor. Yani sıradan piyade tüfekleri değil, stratejik önemi yüksek son teknoloji ürünler.
Bu arada, Almanya'nın İsrail'e yönelik silah ihracatı aslında yeni bir konu değil. Ancak bu kadar büyük bir paketin gündeme gelmesi, özellikle de mevcut siyasi iklimde, herkesi şaşırttı doğrusu.
Sonuç Yerine
Bu kararın uzun vadeli etkilerini tahmin etmek şimdiden zor. Almanya'nın Ortadoğu'daki tarafsızlık iddiası bu hamleyle sarsıldı bence. Arap dünyasıyla ilişkiler gerilebilir, Avrupa Birliği içinde de sorunlar çıkabilir.
Bir de şu var: İnsan hakları konusunda ahkam kesen Batılı ülkeler, iş çıkarları söz konusu olduğunda bu prensipleri nasıl da rahatça bir kenara bırakabiliyor. İronik değil mi sizce de?
Önümüzdeki günlerde bu konunun daha çok konuşulacağı kesin. Belki de Alman hükümeti geri adım atar - ama bence o kadar kolay olmaz. Zira bu tür anlaşmaların arkasında güçlü ekonomik çıkarlar var ve siyaset her zaman ahlaki prensiplerden daha ağır basıyor maalesef.
