Washington'da bugün öyle bir gelişme yaşandı ki, Ortadoğu diplomasisinin seyrini değiştirebilecek nitelikte. Eski Başkan Donald Trump -her zamanki o bildik tavrıyla- Katar'ı terör finansmanı listesine sokan o tartışmalı kararnameye sonunda imzayı bastı.
Beyaz Saray'ın o meşhur Oval Ofisi'nde gerçekleşen imza töreni aslında hiç de sürpriz sayılmazdı. Zira Trump, seçim kampanyası sırasında defalarca "teröre destek veren ülkelerle mücadele" sözü vermişti. Ama kimse bu kadar hızlı hareket edeceğini tahmin etmiyordu doğrusu.
Kriz Derinleşiyor: Komşular Arasındaki Gerilim Tırmanışta
Ortadoğu'da zaten gergin olan havayı daha da ağırlaştıran bu karar, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin Katar'a uyguladığı ablukayı resmen meşrulaştırmış oldu. BAE Dışişleri Bakanlığı'ndan gelen "doğru ve tarihi adım" açıklaması, bölgedeki tarafların pozisyonunu net bir şekilde ortaya koyuyor.
Peki ya Katar? Onlar da boş durmadı haliyle. Doha yönetimi, kararı "gerçeklerden tamamen kopuk" olarak nitelendirirken, bir yandan da uluslararası topluma seslendi: "ABD'nin bu tek taraflı hamli, bölgesel istikrara zarar veriyor."
Trump'ın Stratejisi Ne Anlama Geliyor?
Aslında bu hamle, Trump'ın Ortadoğu politikasındaki temel yaklaşımının da bir yansıması. Geleneksel diplomasi kurallarını hiçe sayan, daha doğrusu umursamayan bir tavır bu. Washington'daki bazı uzmanlara göre, bu karar İran'a yönelik daha sert politikaların da habercisi olabilir.
- Kararname, Katar'ı doğrudan terör finansmanından sorumlu tutuyor
- ABD vatandaşlarının Katar'daki işlemleri kısıtlanıyor
- Bölgedeki dengeler altüst olma riski taşıyor
Düşünsenize, daha birkaç hafta önce Katar ile 12 milyar dolarlık savaş uçağı anlaşması imzalayan ABD, şimdi aynı ülkeyi terör listesine alıyor. İşte diplomasinin tuhaf döngüsü!
Peki Ya Sonuçları?
Bu kararın etkileri sadece siyasi arenayla sınırlı kalmayacak gibi görünüyor. Ekonomiden enerji piyasalarına, havacılıktan uluslararası ticarete kadar birçok alanda dalgalanmalar bekleniyor. Zira Katar, dünyanın en büyük LNG (sıvılaştırılmış doğalgaz) ihracatçılarından biri konumunda.
Katar Merkez Bankası yetkililerinin "ülke ekonomisinin sağlam temeller üzerinde olduğu" yönündeki açıklamaları ise krizin finansal boyutuna ilişkin endişeleri bir nebze olsun hafifletmişe benziyor. Ama kimse yanıltmasın, önümüzdeki günlerde bu konuda daha çok şey duyacağız.
Trump'ın bu beklenmedik hamlesi, adeta bir satranç tahtasında vezir oynama cesareti gibi. Ancak Ortadoğu'nun karmaşık dengelerinde bu hamle kimin lehine sonuçlanır, şimdiden kestirmek oldukça güç.
