Washington'dan gelen son hamle, Caracas'ta tam anlamıyla bardağı taşıran son damla oldu sanki. ABD Donanması'nın bölgedeki varlığını artırması, Venezuela'yı harekete geçmek zorunda bıraktı. Neredeyse tepkisiz kalmaları beklenmezdi zaten.
Venezuela hükümet sözcüsü, o meşhur basın toplantısında kelimeleri özenle seçiyordu ama ses tonundaki gerginliği gizleyemiyordu. "Egemenlik ihlaline müsaade etmeyeceğiz" derken, her hecenin altında yatan tedirginliği hissetmemek elde değildi.
ExxonMobil ile Yol Ayrımı
İşte asıl bomba burada patladı. ExxonMobil ile yürütülen enerji anlaşmaları -hem de aniden- askıya alındı. Petrol deviyle olan işbirliği bir anda rafa kalktı. Venezuela'nın bu hamlesi, uluslararası enerji piyasalarında şok etkisi yarattı doğrusu.
Peki ama neden? Görünen o ki ABD'nin Guyana ile yaptığı askeri işbirliği anlaşmaları Caracas'ta kabul edilemez bulunmuş. Bölgedeki dengeyi bozucu bir adım olarak yorumlanmış. Hiç de haksız sayılmazlar aslında.
Guyana Esequiba Krizi Yeniden Alevlendi
O meşhur tartışmalı bölge -Guyana Esequiba- yine gündemin merkezinde. Venezuela bu bölgeyi tarihsel olarak kendisinin görüyor, ancak Uluslararası Adalet Divanı farklı düşünüyor. ABD'nin Guyana'ya verdiği askeri destek ise işte tam bu noktada ipleri geriyor.
Karayipler'deki gerilim giderek tırmanıyor. Bir yanda Venezuela'nın haklı egemenlik kaygıları, diğer yanda ABD'nin bölgesel stratejik hamleleri. Ortada ise ExxonMobil gibi enerji devlerinin milyarlarca dolarlık yatırımları... Durum oldukça karmaşık.
Venezuela Dışişleri Bakanlığı'nın yaptığı açıklamada, "bölgesel istikrarı tehdit eden tek taraflı hareketler" ifadesi dikkat çekiciydi. ABD'nin askeri varlığını artırmasını doğrudan hedef alıyordu bu sözler. Açıkçası, mesaj oldukça netti.
Sonuçlar ve Beklentiler
Bu krizin nereye varacağını şu an kestirmek gerçekten zor. Venezuela'nın anlaşmaları askıya alma kararı, enerji piyasalarında dalgalanmalara yol açabilir. Üstelik bölgesel güvenlik açısından da endişe verici sinyaller var.
ABD Dışişleri'nden henüz resmi bir açıklama gelmedi ama sessizlikleri de oldukça manidar. ExxonMobil tarafı ise konuyu "değerlendirme aşamasında" olduklarını belirtmekle yetindi. Herkes bir sonraki hamleyi bekliyor adeta.
Bu gelişmeler, uluslararası ilişkilerdeki güç dengelerinin ne kadar kırılgan olduğunu bir kez daha gösterdi. Bir hamle, tüm kartları yeniden dağıtabiliyor. Şimdi gözler, önümüzdeki günlerde atılacak adımlarda...
