İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu'nun Kudüs ve Silvan Tüneli'ne ilişkin son açıklamaları, Türkiye'den beklenmedik derecede güçlü bir karşılık buldu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ağzından dökülenler, adeta diplomatik bir şimşek gibi çaktı.
Şunu net söyleyelim: Bu toprakların hafızası var. Netanyahu'nun o sözleri sanki hiç tarih okumamış gibiydi. Erdoğan ise tam da bu noktada devreye girdi ve olayı kökünden ele aldı.
Tarihî Bir Çıkış: "Biz Ev Sahibiyiz"
Erdoğan'ın sözleri öyle sıradan bir diplomatik tepki değildi. İçinde öfke vardı, gurur vardı ve en önemlisi -inanılmaz derecede- tarihî bir gerçeklik vardı. "Biz bu coğrafyada ev sahibiyiz" derken, aslında yüzyılların hikâyesini bir cümleye sığdırıverdi.
Peki, Netanyahu tam olarak ne demişti? İsrail lideri, Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıma çağrısı yapmış ve Silvan Tüneli'nin açılışında oldukça provokatif ifadeler kullanmıştı. Buna göre, tünelin açılışı Kudüs'teki "Yahudi varlığının" bir kanıtı olarak sunulmuştu.
Hukuk Tarih ve Vicdan
Erdoğan'ın yanıtı ise üç sacayağı üzerinde yükseldi: hukuk, tarih ve vicdan. Uluslararası hukukun Kudüs'ün statüsüne ilişkin belirlediği çerçeveyi hatırlattı. Tarihî gerçekliklere vurgu yaptı. Ve nihayetinde, Filistin halkının yaşadığı zulme dikkat çeken vicdani bir ses oldu.
Aslında bu, Türkiye'nin bölgedeki rolüne dair bir manifesto gibiydi. Sadece İsrail'e değil, tüm dünyaya bir mesaj veriliyordu: Türkiye, bu coğrafyada olup bitenlere kayıtsız kalmayacak.
Diplomasi dünyasında bazen bir cümle, onlarca sayfalık nota bedeldir. Erdoğan'ın "ev sahibiyiz" vurgusu da tam olarak buydu. Hem bir uyarı hem de bir hakikat beyanı.
Netanyahu'nun açıklamalarının perde arkasında ne var acaba? Belki iç politikada güç gösterisi, belki bölgesel meşruiyet arayışı. Ama Türkiye'den gelen yanıt, bu tür hamlelerin bedelsiz kalmayacağını gösterdi.
Ortadoğu denkleminde dengeler sürekli değişiyor. Ama değişmeyen bir şey var: Türkiye, artık bu coğrafyada sadece seyirci değil. Aktif, söz sahibi ve -Erdoğan'ın deyimiyle- "ev sahibi" bir rol üstlenmiş durumda.
Son dönemlerde nadiren görülen derecede net ve sert olan bu açıklama, uluslararası ilişkilerde yeni bir sayfanın açıldığının göstergesi. Peki, bundan sonra ne olacak? İsrail'den bir karşı açıklama gelir mi? Yoksa sessiz kalıp olayı mı örtbas etmeye çalışırlar? Zaman gösterecek...
