İran Meclis Başkanı Muhammed Bakır Kalibaf, Tahran'da düzenlediği basın toplantısında, Amerika Birleşik Devletleri'ne yönelik ağır eleştirilerde bulundu. Kalibaf, ABD'nin İran ile müzakere etmek değil, kendi şartlarını dayatarak teslim olmasını istediğini ileri sürdü.
"12 Günlük Savaş Gücümüzü Gösterdi"
Kalibaf, 12 gün süren çatışmalar sırasında İran'ın gücünü ABD'nin anladığını savundu. Savaşın ardından füze menzillerinin 300 kilometre azaltılması yönünde Washington yönetiminden baskı gördüklerini ifade eden İranlı yetkili, bu tür dayatmaları asla kabul etmeyeceklerinin altını çizdi. "Amerika müzakere istemiyor, kendi isteklerini dayatarak teslim olmamızı istiyor" diyen Kalibaf, "12 günlük savaşta, bize dayatılanları kabul etmediğimizi ve teslim olmayacağımızı gösterdik" şeklinde konuştu.
Müzakereler ve Snapback Eleştirisi
Kalibaf, görüşmelerin doğrudan mı yoksa dolaylı mı yapılacağı konusunun ikinci planda olduğunu belirterek, asıl önemli olanın eşit şartlar altında ve diyalog yoluyla ilerlemek olduğunu vurguladı. Son müzakere sürecinde ABD'yi "komplocu ve yalancı" olmakla suçladı.
Snapback mekanizmasına da değinen Kalibaf, Avrupa'nın bu mekanizmayı doğrudan ABD'nin talimatıyla devreye aldığını öne sürdü. "Avrupa dış politikada en zayıf dönemini yaşıyor" değerlendirmesini yapan Kalibaf, Avrupa'nın artık İran'ın nükleer meselesinde hiçbir rolünün kalmadığını, aynı durumun Ukrayna konusunda da geçerli olduğunu söyledi.
Tarafların Görüşleri ve Sürecin Seyri
Konuya ilişkin tarafların açıklamaları şu şekilde gerçekleşti:
- 18 Kasım'da ABD Başkanı Donald Trump, İran'ın bir anlaşma yapmayı çok istediğini belirterek, "Ben tamamen açığım, onlarla görüşüyoruz" ifadelerini kullandı.
- 23 Kasım'da İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi, Trump'ın açıklamalarına karşılık, "ABD, müzakere konusunda gerekli ciddiyete sahip değil" dedi.
- İran Dış İlişkiler Stratejik Konseyi Başkanı Kemal Harrazi ise "eşit statü ve karşılıklı saygı" şartıyla müzakerelere başlanabileceğini duyurdu.
Snapback mekanizması, 2015'teki nükleer anlaşmanın Avrupalı tarafları İngiltere, Fransa ve Almanya tarafından, anlaşmanın sağlanamaması durumunda yaptırımları geri getirebilmek amacıyla devreye sokulmuştu. Kalibaf'ın açıklamaları, bu gerilimli diplomasi ortamında taraflar arasındaki derin güvensizliği bir kez daha gözler önüne serdi.
