Lizbon'dan gelen haberler diplomasi dünyasını salladı doğrusu. Portekiz Başbakanı Luis Montenegro, neredeyse kimsenin beklemediği bir açıklamayla ortaya çıktı ve "Artık Filistin devletini tanıyoruz" dedi. İnsanın aklına hemen şu soru geliyor: Avrupa'da domino etkisi yaratır mı bu karar?
Montenegro, sosyal medyadan yaptığı canlı yayında sesini titretmeden konuştu. "Portekiz, Filistin devletinin tanınması kararını onaylıyor" cümlesi yetmiş yıllık bir diplomasi mücadelesinde yeni bir dönemi işaret ediyor adeta. Düşünsenize, bir ülke daha resmen tanıdı Filistin'i.
Uluslararası Arenada Yankılar
Aslında bu karar tamamen sürpriz de sayılmaz. Norveç, İrlanda ve İspanya daha önce benzer adımlar atmıştı. Fakat Portekiz'in bu hamlesi özellikle kritik çünkü Avrupa Birliği içindeki dengeleri etkileyebilir. Kim bilir, belki de diğer ülkeler için bir referans noktası olur.
Montenegro'nun şu sözleri oldukça manidardı: "İki devletli çözüm, bölgede kalıcı barışın tek yoludur." Sanki bütün dünyaya mesaj verir gibiydi. Portekiz Dışişleri Bakanlığı da aynı gün resmi açıklama yayınlayarak kararı teyit etti.
Pratikte Ne Değişecek?
Peki ya sonrası? Portekiz ile Filistin arasında diplomatik ilişkiler derhal başlayacak. İki ülke arasında büyükelçilikler açılacak, ekonomik iş birlikleri geliştirilecek. Aslında bakarsanız bu tanıma, sadece sembolik bir hareket değil. Somut adımları da beraberinde getirecek.
Portekiz meclisinde daha önce defalarca gündeme gelen bu konu nihayet sonuca ulaştı. Muhalefetin baskısı da etkili oldu elbette. Sol partiler uzun süredir hükümeti bu yönde zorluyordu. Sonunda istediklerini aldılar diyebiliriz.
Uluslararası hukuk açısından baktığımızda ise durum ilginç. Birleşmiş Milletler'de gözlemci statüsüne sahip olan Filistin, şimdi 140'tan fazla ülke tarafından tanınıyor. Portekiz'in bu kararıyla sayı daha da artmış oldu.
Bu arada, İsrail'in tepkisi merak konusu. Şimdiden sert açıklamalar gelmeye başladı bile. Tel Aviv yönetimi, bu tür tek taraflı kararları "barış sürecine darbe" olarak nitelendiriyor. Acaba Portekiz'in bu cesur adımı Orta Doğu'daki denklemleri kökten değiştirir mi?
Son düşünce: Diplomasi tarihinde önemli bir dönüm noktasına tanıklık ediyoruz belki de. Portekiz'in attığı bu imza, gelecek nesillerin tarih kitaplarında yerini alacak gibi görünüyor.
