
Günlük hayatta sıkça kullandığımız bazı kelimelerin yazılışı, kimi zaman kafaları karıştırabiliyor. Özellikle birleşik mi yoksa ayrı mı yazılacağı konusunda tereddüt yaşadığımız sözcüklerden biri de 'önayak'. Peki bu kelime TDK'ya göre nasıl yazılmalı?
Dilimize Farsçadan geçen bu ifade, aslında 'bir işin başlatılmasına öncülük etmek' anlamını taşıyor. Türk Dil Kurumu'nun son güncel kılavuzuna baktığımızda ise durum net: 'Önayak' bitişik yazılıyor! Yani ayrı yazımı hatalı kabul ediliyor.
Neden Bitişik Yazılıyor?
TDK'nın birleşik kelimelerle ilgili kurallarına göz atacak olursak, bu durumun bazı mantıklı sebepleri var:
- Anlam kaymasına uğramış sözcük grupları birleşik yazılır
- Kalıplaşmış ifadelerde ayrı yazım anlam bozulmasına yol açabilir
- Telaffuzdaki vurgu bütünlüğü bozulmamalı
Örneğin, 'ön ayak' şeklinde ayrı yazdığınızda, insanların aklına fiziksel bir uzuv gelebilir — ki bu tamamen farklı bir anlam. Oysa bitişik yazım, mecazi anlamı koruyor.
Sık Yapılan Hatalar ve Doğru Örnekler
Gelin bu konuda en çok düşülen yanlışlara bir göz atalım:
- Yanlış: Projeye ön ayak oldu. (Ayrı yazım)
- Doğru: Projeye önayak oldu. (Bitişik yazım)
Dijital çağda klavyelerimiz bazen otomatik düzeltmeler yapabiliyor — ama bu kelime için dikkatli olmakta fayda var. Eğer yazılış konusunda tereddüt yaşarsanız, TDK'nın resmi internet sitesindeki Yazım Kılavuzu bölümüne göz atabilirsiniz.
Unutmayın, dil canlı bir varlık ve kuralları zamanla değişebilir. Ancak şu an için geçerli olan kural kesin: Önayak bitişik yazılır! Peki siz bu kelimeyi nasıl yazıyordunuz?