Beyaz Saray'da Tarihi Buluşma
ABD Başkanı Donald Trump, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ı Beyaz Saray'da resmi bir törenle karşıladı. İki lider arasında 2017 yılından bu yana gerçekleşen ilk yüz yüze görüşme oldukça dikkat çekiciydi.
Oval Ofis'te düzenlenen basın toplantısında ikili, savunma iş birlikleri, nükleer enerji projeleri ve İsrail ile ilişkilerin normalleşmesi gibi kritik konuları ele aldı.
1 Trilyon Dolarlık Yatırım Sözü
Görüşmeler sırasında dikkat çeken en önemli gelişme, Suudi Arabistan'ın ABD'ye yapmayı planladığı yatırım miktarı oldu. Başlangıçta 600 milyar dolar olarak açıklanan yatırım tutarı, Trump'ın ısrarı üzerine Veliaht Prens Selman tarafından 1 trilyon dolara yükseltildi.
Bu dev yatırımın iki ülke arasındaki ekonomik ilişkileri yeniden şekillendirmesi bekleniyor. Özellikle F-35 savaş uçağı satışı ve savunma anlaşmalarının bu yatırım kapsamında ele alınacağı belirtildi.
Kaşıkçı Soruşturması Gölgesinde Görüşme
Toplantının en gerilimli anları, gazetecilerin Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın ölümüne ilişkin soruları sırasında yaşandı. Veliaht Prens Selman, 2018 yılında İstanbul'daki Suudi konsolosluğunda yaşanan olayı "çok acı verici ve büyük bir hata" olarak nitelendirdi.
Selman, "Gazeteci olarak, birinin hiçbir sebep olmaksızın hayatını kaybetmesini duymak acı verici ve bu bizim için Suudi Arabistan'da çok acı verici" ifadelerini kullandı. Soruşturmada tüm doğru adımları attıklarını iddia etti.
Trump ise Selman'a destek vererek, "Son derece tartışmalı birinden bahsediyorsunuz. Bahsettiğiniz beyefendiden pek çok kişi hoşlanmıyordu, ister sev ister sevme. Böyle şeyler olur ama Selman bundan habersizdi ve konuyu burada kapatabiliriz" açıklamasını yaptı.
Arka Plandaki Gerçekler
ABD Ulusal İstihbarat Direktörlüğü'nün (DNI) 2018 raporuna göre, Cemal Kaşıkçı'nın öldürülmesi operasyonunu onaylayan kişinin Muhammed bin Selman olduğu belirtilmişti. Raporda, "Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın, Suudi Arabistanlı gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın, Türkiye'nin İstanbul kentinde yakalanması ya da öldürülmesine yönelik operasyonu onayladığı sonucuna ulaştık" ifadeleri yer almıştı.
Selman'ın geçmişte, "Bu olay benim sorumluluğum altında oldu, tüm sorumluluğu üstleniyorum" açıklaması da kamuoyunda geniş yankı bulmuştu.
Kaşıkçı'nın oğlu Salah Kaşıkçı, ailesi adına yaptığı açıklamada babasının katillerini bağışladıklarını duyurmuştu. Ancak Kaşıkçı'nın nişanlısı Hatice Cengiz, Selman ve bazı yetkililer hakkında ABD'de dava açmıştı.
Bu buluşma, iki ülke arasındaki stratejik ortaklığın devam ettiğini gösterirken, insan hakları konusundaki endişelerin de gündemde kalacağını işaret etti.