ABD Başkanlık Özel Temsilcisi Steve Witkoff ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in üst düzey dış politika danışmanı Yuri Ushakov arasında geçen ay gerçekleşen kritik telefon görüşmesinin detayları gün yüzüne çıktı. Görüşmede Witkoff, Ukrayna için Gazze benzeri bir barış planı üzerinde birlikte çalışmayı önerdi ve Putin'in bu konuyu doğrudan Donald Trump'a gündeme getirmesini tavsiye etti.
Görüşmenin Kritik Detayları
14 Ekim'de gerçekleşen ve yaklaşık beş dakika süren telefon görüşmesi, Bloomberg tarafından incelenen kayıtlara göre oldukça dikkat çekici diyaloglara sahne oldu. Witkoff, Ushakov'a "Barış için 20 maddelik bir Trump planı hazırladık ve belki sizinle de aynısını yapabiliriz" ifadelerini kullandı.
Görüşmede dikkat çeken önerilerden biri de, Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskiy'nin Beyaz Saray ziyaretinden önce Trump ile Putin arasında bir telefon görüşmesi ayarlanması oldu. Witkoff, Rus mevkidaşına Gazze barış anlaşmasının bir başlangıç noktası olarak kullanılabileceğini belirtti.
Putin-Trump Görüşmesine Giden Yol
Witkoff'un Ushakov'a yaptığı tavsiyeler arasında, Putin'in Trump'ı arayarak Gazze barış anlaşması için tebrik etmesi ve Rusya'nın bu anlaşmayı desteklediğini belirtmesi de yer aldı. Witkoff, "Putin, Başkan Trump'a şöyle diyebilir: Steve ve Yuri, barış için çok benzer 20 maddelik bir plan tartıştılar ve bu, bizim biraz ilerleme sağlayabileceğimiz bir şey olabilir" şeklinde konuştu.
Bu tavsiyelerin ardından Putin ve Trump, iki gün sonra telefon görüşmesi gerçekleştirdi. ABD başkanı, iki buçuk saat süren görüşmeyi "çok verimli" olarak nitelendirdi. Görüşmede Putin, Trump'ı "gerçek bir barış adamı" olarak tanımladı.
28 Maddelik Barış Planının Kökeni
Bu kritik görüşme, bu ayın başlarında ortaya çıkan 28 maddelik barış önerisinin de çıkış noktası olarak görülüyor. ABD'nin Ukrayna'yı bu öneriyi anlaşmanın temeli olarak kabul etmeye zorladığı belirtiliyor.
Trump, Truth Social'da yaptığı bir paylaşımda, "ABD tarafından hazırlanan orijinal 28 maddelik barış planı, her iki tarafın da ek katkılarıyla ince ayarlandı ve sadece birkaç anlaşmazlık noktası kaldı" ifadelerini kullandı.
Planın içeriğine ilişkin basına yansıyan detaylar arasında, Rusya'nın yüzde 100 kontrolünde olan tüm Ukrayna topraklarının resmen tanınması ve Herson ile Zaporijya kentlerinin de Rusya'ya bırakılması gibi maddeler yer alıyor.
Tarafların Tepkileri ve Sürecin Seyri
Trump, Witkoff'un yaklaşımı hakkında sorulan soruya, görüşmeyi incelemediğini ancak bunun "standart bir müzakere" olduğunu söyledi. ABD başkanı gazetecilere yaptığı açıklamada, "Bunu Ukrayna'ya satması gerekiyor. Ukrayna'yı Rusya'ya satacak. Anlaşma yapanlar böyle yapar" dedi.
Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov ise konuyla ilgili herhangi bir yorum yapmaktan kaçındı. Ancak Putin'in bu ay içinde yaptığı açıklamada, ABD'nin planının barış anlaşmasının temeli olarak kullanılabileceğine inandığını ifade ettiği belirtildi.
Ukrayna, Witkoff'un Kremlin'deki meslektaşlarının yardımıyla hazırladığı öneriyi kabul etmesi için ciddi baskı altında. ABD'li yetkililer, Zelenskiy'nin öneriyi kabul etmemesi halinde Ukrayna ordusuna sağlanan kritik istihbarat desteğini keseceğini belirtiyor.
Ancak Kiev yönetimi o zamandan beri bazı kazanımlar elde etti ve ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile yapılan görüşmelerin ardından, Avrupa'nın da yardımıyla ABD'yi kendi tezlerine yaklaştırmaya ikna etti.
Bu gelişmeler, Ukrayna savaşının sona erdirilmesi yönündeki diplomatik çabaların arka planında yaşanan kritik diyalogları ve tarafların pazarlık stratejilerini gözler önüne seriyor.
