Türkiye'de bankacılık sektörü, engelli vatandaşların finansal işlemlerine erişimini kolaylaştırmak için önemli adımlar atıyor. Türkiye Bankalar Birliği'nin (TBB) Haziran 2025 tarihli raporuna göre, ülke genelinde 23 banka engelli bireylere özel bankacılık hizmetleri sunarken, fiziksel ve dijital altyapıda kayda değer iyileştirmeler gerçekleştirildi.
Engelli Müşteri Sayılarında Büyük Artış
Bankacılık sisteminde engelli müşteri sayıları dikkat çekici bir şekilde artış gösterdi. Ortopedik engelli müşteri sayısı Haziran 2025 itibarıyla bir önceki yılın aynı dönemine göre %21 artarak 34 bin 146 kişiye ulaştı. Aynı dönemde görme engelli müşteri sayısı %19 artışla 11 bin 472 kişi olarak kayıtlara geçti.
İşitme engelli bireylerin bankacılık sistemine katılımı da artış eğilimi gösterdi. İşitme engelli müşteri sayısı %12'lik artışla 14 bin 551 kişiye yükseldi. Bu artışlar, bankacılık hizmetlerinde erişilebilirliğin artmasının engelli vatandaşların sisteme entegrasyonunu olumlu yönde etkilediğini gösteriyor.
Fiziksel Erişimde Önemli Gelişmeler
Engelli bireylerin bankacılık hizmetlerine fiziksel erişimini kolaylaştırmak amacıyla ATM ve şube altyapısında önemli iyileştirmeler yapıldı. Rapora göre, ortopedik engelli müşterilere hizmet veren ATM sayısı 5 bine ulaştı. Görme engellilere yönelik hizmet veren ATM sayısı ise 46 bin olarak belirlendi.
Şube sayılarında da önemli gelişmeler kaydedildi. Hem ortopedik hem de görme engelli müşterilere hizmet veren şube sayısı her iki grupta da 8 bin civarında gerçekleşti. POS cihazları konusunda ise görme engellilere yönelik altyapı daha yaygın hale getirildi. Ortopedik engellilere hizmet veren POS sayısı 971 bin civarında kalırken, görme engellilere hizmet veren POS sayısı 2 milyonu aştı.
Dijital Bankacılıkta Erişilebilirlik
Dijital bankacılık kanallarında da erişilebilirlik çalışmaları hız kazandı. 25 banka, SMS ile gönderilen tek kullanımlık şifreleri ekran okuyucu programlarla okutma imkanı sunarken, 24 banka mouse veya tab kullanımına uygun altyapı sağladı. Aynı sayıda banka, kullandığı uygulama ve içerikleri ekran okuyucu programlar tarafından okutabilme özelliğini hayata geçirdi.
Mobil bankacılık uygulamalarında da erişilebilirlik standartları yükseltildi. 21 bankanın mobil uygulamaları ses çevirici uygulamalara uyumlu hale getirildi. İşitme engelli müşteriler için 11 banka, internet şubesi içinde anında yardım alınabilecek çevrim içi yazışma uygulaması (internet sohbet) sunuyor.
İşitme engelli müşterilere yönelik olarak, 20 banka uzaktan erişim yoluyla yardım ve destek hizmeti sağlıyor. Bu hizmetler, engelli bireylerin bankacılık işlemlerini daha bağımsız ve kolay şekilde gerçekleştirebilmelerine olanak tanıyor.
Türkiye Bankalar Birliği'nin raporunda yer alan veriler, TBB üyesi mevduat bankaları ile kalkınma ve yatırım bankalarından temin edilen istatistiki bilgilerden derlendi. Çalışmada katılım bankalarına ait veriler bulunmuyor.
