Dünya ekonomisinin nabzını tutan bu hamle, belki de önümüzdeki on yılın en kritik adımlarından biri olacak. Avrupa Birliği, ABD'ye tam 600 milyar dolarlık bir yatırım yapmaya hazırlanıyor. Anlaşmanın detayları yavaş yavaş su yüzüne çıkarken, ekonomistlerin kaşları iyice kalktı desek yeridir.
Peki bu devasa rakam nereye gidecek? İşte asıl bomba da burada patlıyor. Yatırımların büyük kısmı, iki tarafın da "olmazsa olmaz" dediği alanlara akacak:
- Yenilenebilir enerji projeleri (rüzgar ve güneş başta olmak üzere)
- Yüksek teknoloji ve dijital altyapı
- Kritik maden tedarik zincirleri
- Akıllı şehir uygulamaları
Anlaşmanın Kılcal Damarları
Brüksel'deki yetkililerin "tarihi adım" diye nitelendirdiği bu mutabakat, aslında iki tarafın da küresel ekonomideki payını artırma çabasının bir ürünü. Özellikle Çin'in yükselişine karşı adeta "Batı ittifakı" kuruluyor desek abartmış olmayız.
Anlaşmaya göre:
- Yatırımlar 5 yıllık bir sürece yayılacak
- Her iki taraf da karşılıklı teknoloji paylaşımında bulunacak
- Ticaret engelleri kademeli olarak azaltılacak
Finans çevrelerinde "Bu kadar büyük bir rakam nasıl finanse edilecek?" sorusu dolaşıyor. Cevap ise hem özel sektör katkılarında hem de kamu-özel ortaklıklarında gizli.
Ekonomistler Ne Diyor?
İstanbul Üniversitesi'nden Prof. Dr. Emre Kaya'nın yorumu oldukça çarpıcı: "Bu anlaşma, 2008 krizinden bu yana atılan en radikal adım olabilir. Ancak detayların iyi okunması gerekiyor - şeytan her zaman ayrıntıda gizlidir."
Peki ya sizce? Küresel ekonominin bu yeni hamlesi, Türkiye'yi nasıl etkiler? Cevabı zaman gösterecek ama şimdiden borsalarda hareketlilik başladı bile...
